Bugünkü yazımda 1921 yılı itibariyle Ankara'daki Sanayi verilerini sizlerle paylaşacağım. Anadolu'da Kurtuluş Savaşı'nın bütün sıcaklığı ile devam ettiği günlerde (1921'den bahsediyoruz) Anadolu'nun işgal altında olmayan topraklarında yapılmış en yaygın Sanayi verilerinin elde edildiği bir anket sonucu* var.
Türkiye'deki toplam iş yeri sayısı 33 bin 162 , Ankara'daki toplam iş yeri sayısı 807'dir.
Türkiye'deki toplam işçi sayısı 76 bin 201, Ankara'daki toplam işçi sayısı 1349'dur.
Sektörler itibari ile dağılım ise şöyledir:
Mensucatta: Türkiye toplam iş yeri sayısı 20 bin 57, Ankara'daki iş yeri sayısı 302.
Türkiye'deki işçi sayısı 35 bin 316, Ankara'daki işçi sayısı 440'dır.
Dericilikte: Türkiye toplam iş yeri sayısı 5 bin 348, Ankara'daki iş yeri sayısı 195. Türkiye'deki işçi sayısı 17 bin 964, Ankara'daki işçi sayısı 358'dir.
Madencilikte: Türkiye'deki işyeri sayısı 3 bin 372, Ankara'daki iş yeri sayısı 152. Türkiye'deki toplam işçi sayısı 8 bin 19, Ankara'daki işçi sayısı 314'tür.
Ahşap işletmeciliği: Türkiye'deki iş yeri sayısı 2 bin 72, Ankara'daki iş yeri sayısı 82. Türkiye'deki işçi sayısı 6 bin 7'dir Ankara'daki işçi sayısı 108'dir.
Gıdada: Türkiye'deki iş yeri sayısı 1273, Ankara'daki iş yeri sayısı 48. Türkiye'deki işçi sayısı 4 bin 493, Ankara'daki işçi sayısı 82'dir.
Taş-Toprak işletmeciliği: Türkiye'deki iş yeri sayısı 703, Ankara'daki işyeri sayısı 28. Türkiye'deki işçi sayısı 3 bin 611 Ankara'daki 47'dir.
Kimya işletmeciliği: Türkiye'deki iş yeri sayısı 337, Ankara'daki sayısı 0 (sıfır). Türkiye'deki toplam işçi sayısı 803, Ankara'daki işçi sayısı 0 (sıfır).
Bu verilere ek olarak 50 aile bezcilik ve 2 bin 50 aile kuşak alaca ve peştemal üretimi ile uğraşmaktadır. Bu iki alt sektörde ise kadın emeği belirleyici niteliktedir ancak gerçekleştirilen üretim pazar için değil tamamıyla aile ihtiyaçlarının giderilmesine yöneliktir.
"Nereden nereye" denilecekse bu verilerden hareket edilmelidir. Bu Cumhuriyet kolay inşa edilmedi.
Kalın sağlıcakla.
*Abdulkadir İlgen: Türkiye Sanayi Sayımları Cedit Neşriyat Yayınları (2008)