- Program öncesinde anlattığın oradan hatırladım. Atlamayalım diye söyledim. Hatırlatmak için. Bir de madalya meseleleri var bunların. İnanılır bir şey değil yani.
*Şimdi bu kadınların başarılarından dolayı madalya veriliyor. Ve bu kadınlar madalyaların parasını toplayıp diyorlar ki kaç lira madalya? Deniyor ki madalyalar 4300 lira. Yok ya devlet bu parayı niye versin diyorlar. Ve hepsi kendilerine verilen madalyanın parasını toplayıp geriye gönderiyor. Şimdi şöyle enteresan şeyler anlatmak istiyorum. Benim annem Trabzon'da dikiş dikerdi. Mesela anneme derdim ki ben dikişi nerede öğrendin? Biçki yurdu derdi bakın. Biçki dikiş atölyesi değil. Biçki yeri değil. Biçki yurdu Anadolu'nun her yerinde örgütlenmiş. Çok geniş bir dernek haline gelmişler. Sonra bu yapı çözülmüş. Bir süre sonra da biçki yurdu. Ama Trabzon Müzesi'nde Trabzon Biçki Yurdu'nun bayrağı var.
Şimdi Türkiye tekstil endüstrisinde övülen bir ülke değil mi? Diyor ki bizim çok iyi bir şeyimiz var. Bizdeki bütün kadınlar öyle ya da böyle biçki dikiş bilirler. Doğru. Bu onların motivasyonuyla ortaya çıkmış bir şey. Ama Türkiye'ye bir endüstri kazandırmış aslında.
Bu memlekete üç şey kazandırmış. Bir, bence Türkiye'nin modern kadın girişimcisi. Girişimcilik kavramını bir şeyle başlatmak gerekirsek biz kadınlar için bunu Behire Hakkı ile başlatmamız lazım.
İkincisi bir endüstri doğmasına neden olmuş. Çünkü bu kadar çok üniformanın kumaş... Bakın Türkiye o zaman tekstil üreticisi bir ülke değil. Bunlar bu üniformaların kumaşlarını başlangıçta dışarıdan alıyorlar. Top top alıyorlar. Fakat sonra bir süre sonra bunun ihtiyacına üretim yapan insanlar çıkıyor ortaya ve yerli üretimin doğmasına neden oluyorlar.
Sonra çok bir sosyal etkinlik. Türkiye'nin bence ilk sosyal etkinliği. Fakir kadınların, işsiz kadınların, kocası ölmüş kadınların hayatta kalmalarını ve bir meslek sahibi olmalarını ve sonra da kendilerine verilen madalyanın parasını ödeyecek kadar zenginleşmelerini sağlamış bir şey. Bu nedenle 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde birini almamız gerekiyorsa bence almamız gereken en önemli kişi Behire Hakkı'ydı.
Bu özel günün yıldönümü sonrasında bana Behire Hakkı gibi özellikle Türk kadınları açısından büyük önem taşıyan ve gerçekten bilinmesi gereken bir kadını anlatma imkânı sunduğunuz için teşekkür ediyorum. Yani ne diyeyim bunları anımsamak lazım. Bugünlere taşımak lazım. Kesinlikle kadınlarımızın özellikle gençlerimizin özellikle de Türk toplumunun kendi değerlerini unutmaması gerekiyor. Yani bugün dışarı çıksak şurada yüzlerce insana Behire Hakkı’yı sorsak eminim çoğu kişiden bilmediğine dair yanıtlar alırız.
Ama Behire Hakkı bu toprakların yetiştirdiği en önemli insanlardan bir tanesi.