Daha önceki yazımda arıların, insan neslinin devamı için kritik öneme sahip canlılar olduğunu belirtmiş, ayrıca arı varlığının korunması için acil önlemler alınması gerektiğine işaret etmiştim.
Soframıza gelen her 3 gıdadan biri arılar sayesinde üretiliyor. Bu değerli varlığın ürettiği bal da en önemli gıda maddelerim arasındadır. Dünya üzerinde bozulmadan, değerlerini koruyarak uzun yıllar kalabilen ender besinlerden biridir bal..
Bugünlerde kadim emekçiler olan arıcıları piyasa bulunan sahte ballar sıkıntıya sokuyor. Arıcıların, piyasada satılan hileli ballardan dolayı oluşan haksız rekabetle başa çıkmakta zorlandıklarını kaydeden Balparmak Arıcılık Akademisi yetkilileri “Yaklaşık yarım asırdır arıların varlığının korunması ve arıcılık mesleğinin gelişimi için çalışıyoruz, balda yapılan hileler nedeniyle tüketici kadar, işini alın teriyle yapan emektar arıcılar da zarar görüyor. Türkiye, arı popülasyonu bakımından dünyanın ilk on ülkesi arasında yer alıyor. Arıcılık ülkemizde yan ürünleriyle beraber oldukça geniş bir istihdam ortamı sağlıyor. Arıcılığın babadan evlatlara geçmesi, ailenin arıcılıktan geçimini sağlaması çok önemli. Oldukça meşakkatli olan bu mesleğe bir de mücadele edilmesi gereken taklit ve tağşiş sorunu eklendi. İşini hakkıyla yapan arıcılarımız, piyasada satılan hileli ballarla rekabet etmeye çalışıyor. Bu yorucu mücadele nedeniyle zaten zorlu olan mesleğin karlılığı da azalmaya başladığı için arıcılık artık genç aileler tarafından tercih edilmiyor, yani arıcılık mesleği yaşlanıyor. “ diyor.
En fazla hileye maruz kalan gıda ürünü bal
EFSA tarafından yapılan araştırmaya göre, gıda ürünleri arasında en fazla hileye maruz kalanların başında balın geldiği, doğalına ulaşmak ve sofralara sunulana kadar doğallığını korumak için büyük mücadele verdiklerini vurgulayan akademi yetkilileri balda taklit ve tağşişin, yani hilenin analiz edilmesi konusunda tüm dünyada bir ilk olan buluşlar gerçekleştirdiklerini belirterek şunları söylüyorlar. “Ülkemizde açıkta satılan ballar veya denetim eksiği olan ürünlerin raflarda yer almasıyla mücadele ediyoruz. AR-GE Merkezimize yaptığımız teknolojik yatırımlar ve farklı disiplinlerden oluşan uzman akademisyen kadromuz sayesinde hileli bal olarak kayıtlara geçen mısır, pancar, pirinç, agave gibi şeker şuruplarından elde edilen ve bal diye satılan her türlü ürünü tespit edebiliyoruz. Ayrıca bu şuruplardan elde edilen hileli bala gerçek bal algısı vermek amacıyla katılan gıda boyalarını ve enzim katkılarının varlığını, doğruluğu yüksek ve hassas bir formatta tespit edebiliyoruz. Bu mücadeleyi hem tüketiciyi korumak hem de işini hakkıyla, alın teriyle yapan arıcının emeğini korumak için veriyoruz”
En iyi bal nerede üretiliyor ?
Bee!o Propolis Kurucusu ve Genel Müdürü Dr. Elif Tanuğur Samancı Türkiye’de en kaliteli balların, ülkenin coğrafi durumuna göre değişkenlik gösterdiğini, özellikle Adana, Kars, Ardahan’da üretilen çiçek ballarının öne çıktığını söylüyor. Bu bölgelerin Kafkas Arı ırkına ev sahipliği yapması, doğru ve kaliteli balın üretilmesine olanak sağladığını ifade ediyor.
Dr. Samancı, diğer bir kaliteli ve coğrafi işaretli çam balların Muğla ve çevresinde üretildiğini belirterek şunları söylüyor. “Dünyada üretilen çam ballarının yüzde 80’i Muğla ve çevresinde elde ediliyor. Muğla’da yılda 30 bin ton çam balı üretiliyordu. Ne yazık ki, son iki yıldır Muğla ve çevresinde meydana gelen yangınlar çam balı üretiminin düşmesine neden oldu. Ayrıca, küresel iklim ve kuraklık bal üretim rekoltesini oldukça düşürdü.”