Dünya dijitalleşiyor ve bu hızın önüne geçmek mümkün değil. Her gün daha fazla elektronik cihaz hayatımıza giriyor. Telefonlar, bilgisayarlar, televizyonlar ve diğer teknolojik aletler artık modern yaşamın vazgeçilmez bir parçası.
Ancak bu kolaylıklar, beraberinde çok ciddi bir sorun getiriyor: elektronik atıklar, yani e-atıklar. Kullanım ömrünü tamamlamış ya da atılmaya hazır hale gelen bu cihazlar, çevremiz ve sağlığımız için büyük bir tehdit oluşturuyor. Üstelik doğru yönetilmediğinde, sadece çevreye değil, ekonomik kaynaklara da zarar veriyor.
Yeni proje
Ondokuz Mayıs Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Mutlu tarafından hazırlanan “Üniversitelerde E-Atık Politikasının İyileştirilmesi: TR83 Bölgesi Örneği” başlıklı proje, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından Cumhuriyetimizin 100. Yılı Özel Çağrısı (1001) kapsamında destek almaya hak kazandı.
Toplam 895.530 TL bütçeyle yürütülecek olan proje; Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Hitit Üniversitesi ve Amasya Üniversitesi’ni kapsıyor.
Projede, Hitit Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ayşen Satır Reyhan da araştırmacı olarak yer alıyor.
E-Atık politikalarının geliştirilmesi hedefleniyor
Projenin temel amacı, üniversitelerdeki mevcut elektronik atık (e-atık) politikalarının durumunu analiz etmek ve bu alandaki sorunlara çözüm önerileri geliştirmek. Günümüzde giderek artan dijitalleşme ile birlikte üniversitelerde kullanılan elektronik cihazların atık haline gelmesi, çevresel sürdürülebilirlik açısından önemli bir sorun teşkil ediyor. Bu bağlamda proje, hem çevre koruma hem de kaynakların verimli kullanımı açısından büyük önem taşıyor.
Proje süresince, yerel üniversitelerden, belediyelerden ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerinden toplam 77 kişiyle derinlemesine görüşmeler yapılacak. Ayrıca, mevcut e-atık mevzuatları ve idari raporlar incelenerek, e-atıkların taşınması ve depolanması ile ilgili süreçler detaylı biçimde gözlemlenecek.
Proje, 12 ay sürecek olup, elde edilen veriler doğrultusunda çeşitli bilimsel yayınlar yapılması ve kapsamlı bir sonuç raporu hazırlanması planlanıyor. Hazırlanacak bu rapor, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (ÇŞİDB), Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Türkiye Çevre Ajansı ve TR83 Bölgesi’ndeki üniversitelerle paylaşılacak. Böylece, üniversitelerde e-atık yönetimi konusunda daha etkin ve sürdürülebilir politikaların geliştirilmesine katkı sunulması hedefleniyor.
Bu proje, yalnızca üniversiteler özelinde değil, genel anlamda Türkiye’nin çevre politikalarına da örnek teşkil edebilecek nitelikte. E-atıkların çevreye zarar vermeden ve yeniden değerlendirilebilir biçimde yönetilmesi, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşma açısından da stratejik bir önem taşıyor.
