“Balık sağlıklıdır” cümlesi, halk arasında neredeyse tartışmasız kabul gören bir gerçek gibi dursa da, işin uzmanları balığın türü ve yaşadığı suyun sağlık üzerindeki etkilerinin farklılık gösterdiğini söylüyor. Peki, deniz balıkları mı yoksa nehir balıkları mı daha faydalı?
Denizlerde balık yasağı devam ediyor ama geçtiğimiz günlerde gıda mühendislerinin yaptığı bir araştırmaya denk geldim. Marmara Denizi ve Karadeniz’de satılan balık türlerini mercek altına almışlar. Hedef, hangi balığın insan sağlığına daha faydalı olduğunu bulmak. Araştırmanın sonunda ortaya çıkan tablo oldukça ilginç.
Uzmanlar, deniz balıklarının mineral ve besin değerleri açısından genellikle nehir balıklarına kıyasla daha zengin olduğunu ve tat bakımından da üstünlük taşıdığını ifade ediyor. Ancak bu, nehir balıklarının sağlıksız olduğu anlamına gelmiyor. Her balık türünün kendine özgü faydaları bulunuyor. Yine de dikkatli olunmalı, çünkü uygun şartlarda yetişmemiş veya doğru şekilde pişirilmemiş balıklar bazı sağlık sorunlarını tetikleyebilir.
İşte uzmanlara göre sağlık açısından en faydalı üç balık:
1- Alabalık
Tatlı su balıkları arasında yer alan alabalık, omega-3 ve omega-6 yağ asitleri bakımından oldukça zengindir. Bu çoklu doymamış yağ asitleri, bağışıklık sistemini güçlendirir, kalp ve damar sağlığını destekler, sinir sistemini korur. Ayrıca inflamasyonu azaltıcı etkileri sayesinde kronik hastalıklara karşı da koruyucu rol üstlenir. Kötü kolesterolü düşürmeye yardımcı olan alabalık, haftalık tüketim için iyi bir tercih olarak öne çıkıyor.
2- Somon
Deniz balıkları arasında adeta bir “süper besin” olarak kabul edilen somon, hem lezzetiyle hem de besin değeriyle öne çıkıyor. Yoğun omega-3 içeriği sayesinde yaşlanma karşıtı etki sağlar, cilt elastikiyetini artırır, saç sağlığını destekler. Aynı zamanda zihinsel faaliyetleri canlandırarak hafıza kaybına karşı etkili bir koruma sunar. Düzenli somon tüketimi, hem fiziksel hem de zihinsel gençlik için etkili bir destek sağlar.
3- Sazan
Listenin tek nehir balığı olan sazan, sindirim sistemini destekleyen ve metabolizmayı hızlandıran yapısıyla dikkat çekiyor. Özellikle bağırsak sağlığını iyileştirmede etkili olan sazan balığı, kan şekeri seviyesini dengeleyici etkisi nedeniyle de uzmanlar tarafından öneriliyor. Beyin fonksiyonlarını desteklemesi ve hafızayı güçlendirmesi, sazanı sağlıklı bir alternatif haline getiriyor.
Balık, uygun koşullarda saklandığı ve doğru şekilde pişirildiği sürece sağlıklı bir protein ve yağ asidi kaynağıdır. Deniz balıkları genellikle daha zengin mineral içeriğine sahipken, nehir balıkları da özellikle iç organ fonksiyonlarını desteklemede önemli rol oynayabilir. Alabalık, somon ve sazan gibi türler, düzenli tüketildiğinde hem kalp sağlığına hem de beyin fonksiyonlarına katkı sunar.
Unutulmaması gereken en önemli şey ise, balık tüketiminin düzenli ve bilinçli yapılması gerektiğidir.