Türkiye’de son yıllarda medya tüketim alışkanlıklarında köklü bir dönüşüm yaşanıyor. Bazı televizyon kanallarının el değiştirmesi, kayyum atanması ve yayın politikalarındaki tekdüzelik, geleneksel televizyon izleyicisinin hızla azalmasına yol açtı. Bu değişimin en somut göstergesi ise dijital platformların, özellikle de YouTube’un yükselişi oldu.
Yapılan araştırmalar, Türkiye’de YouTube izleme süresinin ilk kez uydu yayınlarını geride bıraktığını ortaya koyuyor. Oysa uzun bir süredir birçok ülkede dijital platformlar, geleneksel televizyonu izlenme açısından geçmiş durumdaydı. Türkiye ise bu dönüşüme daha temkinli yaklaşan ülkelerden biriydi. Ancak yeni veriler, bu durumun artık değiştiğini gösteriyor.
Geleneksel televizyonculuk anlayışı uzun zamandır bir dönüşüm baskısı altında. İnternetin yaygınlaşması, akıllı televizyonların evlere girmesi ve dijital platform sayısının her geçen gün artması, izleyicilere içerik seçme özgürlüğü sundu. İzleyici artık neyi, ne zaman ve nasıl izleyeceğine kendisi karar vermek istiyor. Bu özgürlük alanı, özellikle genç kuşaklar için YouTube’u vazgeçilmez kılıyor. Uluslararası ölçekte bakıldığında ise bazı ülkelerde geleneksel televizyon kanallarının neredeyse hiç izlenmediği bile görülüyor.
Türkiye’deki tabloyu netleştiren veriler Vestel’in IoT ekibi tarafından paylaşıldı. Açıklamaya göre, bu yılın temmuz ve ağustos aylarında YouTube, toplam izlenme süresi açısından ilk kez uydu yayınlarını geçti. Rakamlar da bu değişimi açıkça ortaya koyuyor: Toplam izlenme süresinde YouTube’un payı yüzde 43’e yükselirken, geleneksel televizyon yayınları yüzde 36 seviyesinde kaldı.
Bu durum yalnızca Türkiye’ye özgü değil. Araştırma şirketi Nielsen’in verilerine göre ABD’de YouTube, üç aydır izlenme süresi bakımından ilk sırada yer alıyor. Avrupa ülkelerinde de benzer bir eğilim söz konusu. Geleneksel yayıncılık yapan televizyon kanallarının izlenme oranları her geçen gün düşerken, dijital platformlar yükselişini sürdürüyor.
Birleşik Krallık’ta yayınlanan Ofcom verileri de bu tabloyu destekliyor. Buna göre YouTube, BBC televizyonu dışında, televizyon ekranlarında en çok izlenen yayınlara sahip platform konumunda. Bu da YouTube’un artık sadece “internet videosu” olmaktan çıkıp, klasik televizyonculuğun doğrudan rakibi haline geldiğini gösteriyor.
YouTube’un bu denli çok izlenmesinin temelinde özgürlük, çeşitlilik ve erişim kolaylığı yatıyor. İzleyici, tek merkezden belirlenen yayın akışları yerine kendi ilgi alanına göre içerik tüketmeyi tercih ediyor. Görünen o ki, bu eğilim önümüzdeki yıllarda da güçlenerek devam edecek ve medya dünyasında dengeler dijital platformlar lehine daha da değişecek.
