Futbol, günümüzde dünya genelinde milyarlarca insanı peşinden sürükleyen, en popüler spor dalı. Bu devasa endüstrinin ve uluslararası futbol müsabakalarının temelini oluşturan örgüt ise FIFA (Fédération Internationale de Football Association)'dır. 21 Mayıs 1904 tarihinde Paris'te kurulan FIFA, futbolun küresel bir spor haline gelmesinde ve uluslararası alanda standartların belirlenmesinde kilit bir rol oynamıştır.
FUTBOLUN ORGİNAZYONA İHTİYACI
20. yüzyılın başlarına gelindiğinde, futbolun popülaritesi hızla artmış ve ulusal sınırlar ötesine yayılmaya başlamıştı. Ancak, uluslararası müsabakaların düzenlenmesi, kuralların standartlaştırılması ve futbol federasyonları arasındaki iletişimin sağlanması konusunda ciddi bir boşluk vardı.
Her ülkenin kendi kuralları ve uygulamaları vardı; bu durum, uluslararası maçlarda kafa karışıklığına ve anlaşmazlıklara yol açıyordu.
Özellikle kıta Avrupa'sında, İngiliz futbolunun etkisiyle futbol kulüpleri ve ulusal federasyonlar kurulmuştu. Ancak bu federasyonlar arasında ortak bir çatı örgütü yoktu.
İngiliz, İskoç, Galler ve Kuzey İrlanda futbol federasyonları zaten 1882 yılında IFAB (International Football Association Board) adında, futbolun oyun kurallarını belirleyen bir kurum oluşturmuştu. Ancak bu, tüm dünyayı kapsayan bir yapı değildi.
FIFA'NIN DOĞUŞU
Bu ihtiyacı gören Avrupalı futbol temsilcileri, uluslararası bir federasyon kurma fikrini hayata geçirmek için harekete geçti. 21 Mayıs 1904 tarihinde, Fransa'nın başkenti Paris'te yedi ulusal futbol federasyonunun temsilcileri bir araya geldi. Bu tarihi toplantıda, "Fédération Internationale de Football Association" yani Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği'nin kurulmasına karar verildi.
FIFA'nın kurucu üyeleri şunlardı:
- Belçika (Royal Belgian Football Association)
- Danimarka (Dansk Boldspil-Union)
- Fransa (Union des Sociétés Françaises de Sports Athlétiques)
- Hollanda (Nederlandsche Voetbal Bond)
- İspanya (Madrid Football Club'ı temsil eden)
- İsveç (Svenska Bollspelsförbundet)
- İsviçre (Schweizerischer Fussballverband)
Bu kurucu ülkeler, futbolun küresel çapta birleşmesi ve gelişmesi için ilk adımı atmış oldular. Almanya Futbol Federasyonu (DFB) ise kuruluş günü telgraf yoluyla katılma kararı aldı.
İLK BAŞKAN VE AMAÇLAR
FIFA'nın ilk başkanı, Fransız gazeteci ve iş adamı Robert Guérin oldu. Guérin'in liderliğinde, FIFA'nın temel amacı belirlendi: uluslararası futbol rekabetini denetlemek ve futbolun dünya çapında tanıtımını yapmak, geliştirmek ve yaygınlaştırmak.
Kuralların standartlaştırılması, uluslararası maçların organize edilmesi ve üye federasyonlar arasında işbirliğinin teşvik edilmesi, FIFA'nın ilk hedefleri arasındaydı.
ERKEN DÖNEMİN ZORLUKLARI
FIFA'nın ilk yılları kolay olmadı. Özellikle İngiliz futbol federasyonları, zaten güçlü bir konumda oldukları için başlangıçta FIFA'ya katılmaya pek sıcak bakmadılar.
Ancak, uluslararası futbolun giderek artan önemi ve FIFA'nın genişleme potansiyeli, İngiliz federasyonlarını da ikna etti ve Birleşik Krallık federasyonları (İngiltere, İskoçya, Galler, Kuzey İrlanda) 1905 yılında FIFA'ya katıldı.
FIFA'nın üye sayısı kısa sürede artmaya başladı. 1909'da Güney Afrika, 1912'de Arjantin ve 1913'te Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nin katılımıyla, FIFA Avrupa sınırlarını aşarak küresel bir örgüt olma yolunda ilerledi.
DÜNYA KUPASI FİKRİNİN DOĞUŞU
FIFA'nın en büyük ve en prestijli organizasyonu olan FIFA Dünya Kupası fikri, kuruluşundan sonraki yıllarda ortaya çıktı. Bu fikrin en büyük savunucularından biri, 1921'de FIFA'nın üçüncü başkanı olan ve uzun yıllar bu görevi yürütecek olan Jules Rimet'ti.
Rimet, futbolu gerçekten küresel bir fenomene dönüştürmeyi hayal ediyordu. Onun vizyonu ve ısrarlı çabaları sonucunda, ilk FIFA Dünya Kupası 1930 yılında Uruguay'da düzenlendi.
Bu turnuva, futbol tarihinin seyrini sonsuza dek değiştirecek ve FIFA'yı dünya çapında tanınan bir kuruluş haline getirecekti.
Günümüzde FIFA, 211 üye federasyonuyla dünyanın en büyük spor örgütlerinden biridir ve merkezi İsviçre'nin Zürih kentindedir.
Futbolun yönetiminden, kurallarının belirlenmesinden, büyük turnuvaların düzenlenmesinden ve futbolun küresel gelişiminden sorumlu olan FIFA, kuruluş amacına uygun olarak futbolu "dünyanın oyunu" haline getirmeye devam etmektedir.