Osmanlı'ya 88 sene başkentlik yapan Edirne'de, hikaye ve anlatılara konu olan 'Edirne gülü’, Trakya Üniversitesi'nin Havsa Meslek Yüksekokulu bahçesinde 5 yıl önce gerçekleştirilen çalışmalarla yeniden yetiştirilmeye başlandı. Çalışmalar dahilinde, 2022'de üniversitenin Balkan Yerleşkesi'ndeki bahçede 1500 dönüm alanda gül bahçesi oluşturulup hasat şenliği başlatıldı. Kentteki agro turizme katkı sunması hedeflenen Edirne gülü için aynı alanda bu yıl üçüncü kez Edirne gülü hasat etkinliği yapıldı. Yapılan etkinliğe Edirne Valisi Yunus Sezer, Edirne Belediye Başkanı Filiz Gencan Akın, Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Hatipler ve çok sayıda davetli katıldı.
"Üzerinde şiirler yazılan bir bitki"
Etkinlikte konuşan Edirne Valisi Yunus Sezer, Edirne gülünün Türkiye gündemine gelmesinin çok önemli olduğunu aktararak "Bu manada üniversitemize çok teşekkür ediyoruz. Edirne gülü ile ilgili de bir araştırma merkezinin kurulması da çok önemli. Çünkü her şeyin bir başlangıcı var. Bu manada Edirne gülü ile ilgili yapılan çalışmalar inşallah bir tohum niteliğinde olur ve Söğütlük Millet Bahçesi'nin açılışını gerçekleştireceğiz. İnşallah nehrin bütün kenarlarına iki tarafı da böyle güllerle bezemeyi düşünüyoruz. Kilometrelerce alanı, güllerle, sümbüllerle buraya bir peyzaj çalışması yapmayı düşünüyoruz. Burası yaz aylarında, bahar aylarında cıvıl cıvıl olsun, milyonlarca insan burayı ziyaret etsin istiyoruz. Zaten Edirne Sarayı'nın bitmesiyle beraber milyonlarca insan görecektir ama bizim de il olarak buna bir hazırlık yapmamız lazım. Bu manada gül bizim ilimizin sembolü. Biliyoruz ki Edirne gülü, Osmanlı döneminde burada tonlarca gülün hasat edildiği ve Topkapı'ya gönderildiği arşiv kayıtlarında var. Yüzlerce yıl burada gül yetiştiriciliği yapılmış. İlaç sanayisinde kullanılmış, kozmetik alanda kullanılmış ve Osmanlı'da olsun, şu anda günümüzde olsun, çok yaygın şekilde tüketilen çok güzel, üzerinde şiirler yazılan bir bitki. İnşallah bunun ekonomik olarak da üretildiği ve pazarlandığı bir alana geçiş yaparız" dedi.
Belediye Başkanı Filiz Gencan Akın, Edirne gülünün bu topraklar gibi köklü, zarif ve dirençli olduğunu dile getirdi. Akın, “Ne yazık ki yıllar içerisinde unutulmaya yüz tutmuş bu nadide miras Trakya Üniversitesi'nin 2020 yılında Havsa Meslek Yüksek Okulu'nda yüksekokulu bahçesinde başlattığı bu anlamlı farkındalık hareketiyle yeniden hayat bulmuştur. 2022 yılında Balkan Yerleşkesi'nde oluşturulan 1500 köklük Edirne Gül Bahçesi ise bu çabanın kalıcı ve bilimsel bir temele oturmasının en güzel örneğidir. Bugün sadece bir hasat etkinliği için değil, Edirne'nin belleğini, kokusunu ve rengini yaşatmak için geçmiş ile gelecek arasında bir köprü kurmak için buradayız. Edirne Gülü ve Kırmızı Uygulama ve Araştırma Merkezi çatısı altında yürütülen bilimsel çalışmalarla bu kıymetli Edirne gülünün birçok alanda değerlendirilmesi, kentimiz adına büyük bir gurur kaynağıdır. Edirne Belediyesi olarak yerel değerlerin korunmasına, yaşatılmasına ve gelecek kuşaklara aktarılmasına yönelik her türlü akademik ve sosyal girişimi desteklemeye devam edeceğimizi bir kez daha vurgulamak istiyorum" ifadelerine yer verdi.
"Bizim için gül sadece bir bitki sadece bir çiçek değil"
Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Hatipler ise "Toplum arasında daha çok 'mis gülü' ya da 'buhur gülü' olarak ifade edilen Edirne gülü, Edirne sarayının da burada bulunmasıyla aynı zamanda bir şifa kaynağı olarak da tarihin derinliklerinde yerini almış. Bizim için gül sadece bir bitki sadece bir çiçek değil. Tarihin derinliklerinde yer alan ve gurbetten gelecek olan oğlunu bekleyen annenin dilindeki duadır. Trakya Üniversitesi olarak bu duayı tarihin derinliklerinde bırakmamak adına bir hamle gerçekleştirdik. Bu hamle Edirne gülünün biraz daha fazla gündelik hayatımıza girmesini sağlayacak ve üniversite-şehir iş birliğinin bütünleşmesinin bir sembolü, bir simgesi haline gelecek" dedi.
Edirne Gülü ve Kırmızısı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Nilgün Becenen, Edirne gülünün kentin topraklarında yetişen, zamanında kentin ekonomisine değer katan, saray bahçelerini süsleyen bir kültür değeri olduğunu dile getirdi. Becenen, "15 ve 16'ncı yüzyılda Edirne'de gül fidanının yetiştirildiği ve buradan diğer illere gönderildiği hakkındaki bilgileri arşiv belgelerinden öğrenmekteyiz. Evliya Çelebi'nin çiçek ve gül bahçeleriyle övdüğü, Edirne ilimizde gül yetiştiriciliğinin yapılması için çalışmalar sürdürülmektedir. Trakya Üniversitesi bünyesinde Edirne gülüyle ilgili çalışmaların yapılması için Temmuz 2024 tarihinde YÖK kararıyla Edirne Gülü ve Kırmızısı Uygulama Araştırma Merkezi kurulmuştur. Edirne gülüne dair bilgileri toplamak, Edirne ekonomisine, Edirne gülünü ve Edirne gülüyle yapılmış ürünleri dahil etmek, ilgili kurumlarla iş birliği yapmak, istihdam geliştirmek, merkezimizin hedefleri arasındadır. Trakya Üniversitesi olarak her alanda şehrimizin değerlerine sahip çıkmaya çalışmaktayız" dedi.
Umut IŞIK-Batuhan SEVER/EDİRNE, (DHA)-
