Amazon Ormanları’na açılan kapı olarak bilinen Belem, bu özelliğiyle “Amazon COP’u” olarak adlandırılan COP30’a ev sahipliği yapıyor.
Zirvede, dünyanın en büyük tropikal yağmur ormanlarının korunmasının iklim değişikliğiyle ve biyoçeşitlilik kaybıyla mücadeleye katkısı ön plana çıkarılacak.
Etkinlik, 21 Kasım’a kadar devam edecek.
Ülkelerin iklim hedefleri ve NDC süreci öne çıkıyor
COP30’un ana gündemlerinden biri, ülkelerin Ulusal Katkı Beyanları (NDC) olacak.
Paris Anlaşması kapsamında taraf ülkelerin her 5 yılda bir sunduğu NDC raporlarının, bu yıl sonuna kadar NDC 3.0 versiyonu olarak güncellenmesi gerekiyor.
Ancak, Dünya Kaynakları Enstitüsü’nün (WRI) Climate Watch Data verilerine göre zirve öncesinde yalnızca 74 ülke yeni raporlarını BM’ye sundu, 123 ülke ise henüz süreci tamamlamadı.
NDC’lerin, küresel iklim durumunu gösteren Küresel Durum Değerlendirmesi (GST) için kritik önemde olduğu vurgulanıyor.
Yapay zekanın tarım ve iklim üzerindeki etkisi tartışılacak
Zirve kapsamında 10-11 Kasım tarihlerinde bilim, teknoloji ve yapay zeka temaları öne çıkacak.
Tarımda yapay zekanın kullanımı, çiftçilere daha doğru hava tahminleri sunarak üretim süreçlerinin optimize edilmesi ve iklim değişikliğine karşı daha dirençli sistemler kurulması açısından ele alınacak.
Harvard Üniversitesi’nden Dr. Alexander More, yapay zekanın yüksek enerji tüketimi ve maliyetinin hükümetler ile şirketler üzerinde baskı yarattığını, bu teknolojinin çevresel etkilerinin henüz istikrarlı olmadığını vurguladı.
Finans, ticaret ve sistematik dönüşüm masada
Dr. More, COP30’un ana gündeminin finansal sorunlar ve ticaret etrafında şekilleneceğini ifade etti.
12-13 Kasım’da iklim krizinin sağlık, eğitim, adalet ve istihdam gibi toplumsal boyutları ele alınırken; 14-15 Kasım’da enerji, sanayi, ulaşım, ticaret, finans ve karbon piyasaları başlıklarıyla sistematik dönüşüm konuları öne çıkacak.
Ayrıca ormanlar, okyanuslar, biyoçeşitlilik, yerli halklar, gençler, tarım ve gıda güvenliği gibi konular da zirve boyunca gündemde olacak.
ABD’den sınırlı katılım, fosil yakıt lobilerine tepki
ABD, Başkan Donald Trump’ın ikinci döneminde Paris Anlaşması’ndan yeniden çekilme kararı almasın dolayı COP30’a üst düzey bir heyet göndermeyecek.
Ancak iklim eylemini destekleyen eyaletlerin yöneticileri ve yerel liderlerin katılımı bekleniyor.
“America Is All In” platformu, aralarında valiler ve belediye başkanlarının da bulunduğu 100’den fazla yerel liderin zirvede yer alacağını duyurdu.
George Mason Üniversitesi’nden Prof. Dr. Edward Maibach, zirvede iklim krizinin insan sağlığına etkilerinin de gündeme alınması gerektiğini belirtti.
Maibach, fosil yakıt endüstrisinin COP süreçlerinde aşırı temsil edilmesinin küresel iklim eylemini zayıflattığını söyleyerek “Fosil yakıt lobilerinin COP toplantılarından dışlanması, iklimin ve insanların geleceği için hayati önem taşıyor" dedi.
