Tekâlif-i Milliye (Millî Yükümlülükler ya da Ulusal Vergiler), Türk Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktalarından olan Sakarya Meydan Muharebesi öncesi ordunun ihtiyacını karşılamak ve Sakarya Savaşı’na hazırlanmak için Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın kanunla kendisine verilen yasama yetkisini kullanarak yayınladığı “Ulusal Yükümlülük” emirleridir. 7 Ağustos 1921’de yayınlanmış olup toplamı on maddedir.
1-Her ilçede bir tane Tekâlif-i Milliye Komisyonu kurulacak.
2-Halk, elindeki silah ve cephaneyi 3 gün içinde orduya teslim edecek.
3-Her aile bir askeri giydirecek.
4-Yiyecek ve giyecek maddelerinin %40’ına el konacak ve bunların karşılığı daha sonra geri ödenecek.
5-Ticaret adamlarının elindeki her türlü giyim eşyasının %40’ına el konacak ve bunların karşılığı daha sonra geri ödenecek.
6-Her türlü makineli aracın %40’ına el konacak.
7-Halkın elindeki binek hayvanlarının ve taşıt araçlarının %20’sine el konacak.
8-Sahipsiz bütün mallara el konacak.
9-Tüm demirci, dökümcü, nalbant, terzi ve marangoz gibi iş sahipleri ordunun emrinde çalışacak.
10-Halkın elindeki araçlar bir defa olmak üzere 100 km’lik mesafeye ücretsiz askeri ulaşım sağlayacak.
– Mustafa Kemal, başkomutanlık yetkisi aldıktan sonra ilk iş olarak ordunun ihtiyaçlarının halk tarafından karşılanmasını sağlamak üzere “ Tekâlif-i Milliye “ ( Milli Yükümlülükler ) emirlerini açıkladı. 7-8 Ağustos 1921 tarihlerinde yayımlanan 10 maddelik Tekâlif-i Milliye ile Türkiye’de bir “ savaş seferberliği “ başlatıldı ve bu seferberlik savaşın gidişi üzerinde belirleyici oldu.
– Tekâlif-i Milliye emirlerine göre halk, elindeki silah ve cephaneyi orduya verecek ve her aile bir askeri giydirecekti. Yiyecek, giyecek ve her türlü makineli aracın yüzde 40’ına el konulacak, halkın elindeki binek hayvanlarının ve taşıt araçlarının yüzde 20’si ordu emrine tahsis edilecekti. Demirci, dökümcü, nalbant, terzi ve marangozlar ordunun emrinde çalışacak, halk askerlerin ulaşımına yardımcı olacaktı. Tüm hizmet ve alımların bedeli daha sonra devlet tarafından sahiplerine ödenecekti.
– Zaten yokluk içinde bulunan halk, bu yükümlülükler nedeniyle daha da büyük bir yükün altına girmişti. Fakat orduya verdiği bu destek, Sakarya Savaşı’nın kazanılmasında belki de en önemli rolü oynamıştı.
– Tekâlif-i Milliye’nin yaratıcısı Başkomutan Mustafa Kemal, Sakarya Zaferi’nin ardından yayımladığı beyannamede, halkın bu fedakârlığına şu sözlerle teşekkür ediyordu:
“ Gerçekten, milletimiz düşmanın hazırlıklarına karşılık vermek için hiçbir fedakârlıktan çekinmedi. Ordumuzu takviye için para, insan, silah, hayvan, araba velhasıl ne lazımsa büyük bir hevesle bol bol verdi. Avrupa’nın en mükemmel araç ve silahları ile donanmış olan Konstantin Ordusu’ndan, ordumuzun teçhizat itibariyle de geri kalmamasını ve hatta ona üstün olabilmesi gibi inanılmaz mucizeyi Anadolu halkının fedakârlığına borçluyuz. Bu derece büyük bir fedakârlık hissiyle topraklarını müdafaa eden milletimiz ne kadar iftihar etse haklıdır.”
Yardımcı Yazılar: Kadim Koç
https://www.polatli.bel.tr/tarihi-merkez/pota-ozel-muzesi/23
