Bugün, 17 Eylül 1176 tarihinde, Türk ve Bizans orduları arasında, Anadolu'nun kaderini belirleyen bir savaş yaşandı: Miryokefalon Muharebesi. Malazgirt'ten 105 yıl sonra gerçekleşen bu zafer, Anadolu'daki Türk varlığını kalıcı hale getirdi ve Bizans'ın Anadolu'dan Türkleri çıkarma umutlarını tamamen söndürdü.
Bu savaş, Türkler için bir zaferin ötesinde, Anadolu'nun yeni vatanlarının tapu senedi oldu. Bu haberde, Miryokefalon'un nedenlerini, savaşın seyrini, taraflarını, sonuçlarını ve hakkında pek bilinmeyen ilginç detayları inceliyoruz.
BİZANS'IN İNTİKAM HIRSI
Miryokefalon Muharebesi, tekil bir olay değil, Bizans İmparatorluğu'nun Anadolu'yu geri alma politikasının bir sonucuydu.
- Malazgirt'in İntikamı: 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nde Alp Arslan'a yenilen Bizans, Anadolu'nun büyük bir kısmını Türkmen beyliklerine kaptırmıştı. İmparator I. Manuel Komnenos, 1143'te tahta geçtiğinde, bu toprakları geri alma ve Bizans'ın eski gücüne kavuşmasını sağlama hedefiyle yola çıktı.
- Diplomasi ve Savaş Çıkmazı: Manuel Komnenos, Anadolu Selçuklu Devleti'ni diplomasiyle sindirmeye çalıştı. Ancak Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan, Bizans'ın bu baskılarına boyun eğmedi. Bu durum, Bizans İmparatoru'nun askeri çözüme yönelmesine neden oldu. Manuel Komnenos, Avrupa'nın dört bir yanından topladığı paralı askerlerle devasa bir ordu hazırladı.
SAVAŞIN SEYRİ
Miryokefalon'da, iki büyük güç karşı karşıya geldi. Bizans, sayıca üstün ve ağır zırhlı bir orduya sahipti. Anadolu Selçuklu Devleti ise daha küçük ancak daha çevik ve yerel coğrafyaya hâkim bir orduya sahipti.
- Bizans Ordusu: Komnenos'un ordusu, 30 binden fazla askerden oluşuyordu. Bu ordunun içinde Bizans birliklerinin yanı sıra, Sırp, Macar ve özellikle ağır zırhlı Batı Avrupalı Haçlı şövalyeleri bulunuyordu.
- Türk Ordusu: Sultan II. Kılıç Arslan, savaşçı Türkmen beyliklerinin süvarilerinden oluşan bir orduya sahipti. Türk taktiği, düşmanı açık alanda karşılamak yerine, Anadolu coğrafyasını kendi lehlerine kullanmaktı.
- Bizans'ın Büyük Hatası: Komnenos, II. Kılıç Arslan'ın barış teklifini reddetti ve dağlık bir alanda, dar bir geçit olan Çivril yakınlarındaki Miryokefalon'a doğru ilerlemeye karar verdi. Bu, ağır zırhlı ordunun hareket kabiliyetini kısıtlayan stratejik bir hataydı.
TÜRK TUZAĞI VE NİHAİ ZAFER
17 Eylül 1176'da Bizans ordusu dar geçide girer girmez, II. Kılıç Arslan'ın askerleri tarafından şiddetli bir saldırıya uğradı.
- Pusunun Başarısı: Türk askerleri, geçidin her iki yanına gizlenerek Bizans ordusunu pusuya düşürdü. Ok yağmuruna tutulan Bizanslılar, ağır zırhları nedeniyle hızla hareket edemedi ve panik içinde kaldı.
- Bizans'ın Bozgunu: Savaşın en kritik anında Bizans ordusunun artçı birliği ve ağır silahları tamamen yok edildi. İmparator Manuel, büyük bir bozgun yaşayarak geri çekilmek zorunda kaldı.
- Malazgirt'ten Sonra En Önemli Zafer: Bu savaş, Malazgirt'ten sonra Anadolu'daki Türk varlığının kalıcılığını perçinledi. Bizans'ın Anadolu'yu geri alma hayalleri tamamen sona erdi.
AZ BİLİNEN İLGİNÇ BİLGİLER
- Savaşın Adı Tartışması: Savaşın tam olarak hangi mevkide gerçekleştiği hala bir tartışma konusudur. Bazı tarihçiler Denizli'yi işaret ederken, bazıları da Isparta veya Sandıklı bölgesini önermektedir.
- Bizans İmparatoru'nun Utancı: Manuel Komnenos, bozgun sonrası o kadar utanç duyuyordu ki, İstanbul'a döndükten sonra bir süre halkın arasına çıkmadı. Savaşın ardından "Türkler Anadolu'yu fethetmek için yola çıktı" şeklinde bir açıklama yapmıştır.
Miryokefalon Muharebesi, sadece askeri bir zafer değil, aynı zamanda Türklerin Anadolu'daki varlığını teminat altına alan tarihi bir dönüm noktası oldu. Bu savaş, Türk-İslam medeniyetinin Anadolu'daki kalıcı izlerini mühürledi.