Türk demokrasi tarihine kara bir leke olarak geçen 15 Temmuz 2016 gecesinin dokuzuncu yıl dönümü. Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir ihanet ve direniş destanına sahne olan o gece, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) mensubu askerler tarafından gerçekleştirilen kanlı darbe girişimiyle hafızalara kazındı.
Ancak Türk milletinin topyekûn direnişiyle bertaraf edilen 15 Temmuz, sadece yaşanan anlık bir kalkışmadan ibaret olmayıp, arkasında yıllara yayılan bir sızma sürecini, birçok ilginç detayı ve hala aydınlatılması gereken az bilinen yönleri barındırıyor.
KONTROLLÜ KAOS
15 Temmuz gecesi, Türk Silahlı Kuvvetleri içerisine sızmış bir grup terör örgütü mensubunun, ülke yönetimini ele geçirme girişimiyle başladı.
- Boğaziçi Köprüsü'nün Kapatılması ve Jet Sesleri (20:00 - 22:00): Darbe girişiminin ilk işaretleri, saat 21:00 sıralarında İstanbul'da Boğaziçi Köprüsü'nün askerler tarafından tanklarla kapatılmasıyla görüldü. Ardından Ankara ve İstanbul semalarında alçak uçuş yapan F-16'ların gürültüsü, vatandaşlarda büyük bir endişe yarattı. Başlangıçta tatbikat sanılan bu hareketlenmelerin, bir darbe girişimi olduğu kısa sürede anlaşıldı.
Az Bilinen Bir Bilgi: Darbe girişiminin başlama saatinin, normalde planlanandan çok daha öne çekildiği sonradan ortaya çıktı. Örgütün elebaşı Fetullah Gülen'in Pensilvanya'dan verdiği talimatla, TSK içindeki kritik isimlerin tutuklanacağı istihbaratının alınması üzerine, darbeciler erken harekete geçmek zorunda kaldı. Bu erken başlama, darbecilerin koordinasyonunu olumsuz etkiledi.
- TRT Baskını ve Darbe Bildirisi (22:00 - 23:00): Darbeci askerler, TRT binasını basarak sözde "Yurtta Sulh Konseyi" adına bir bildiri okuttu. Bu bildiri, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ülke yönetimine el koyduğunu, sokağa çıkma yasağı ilan edildiğini ve sıkıyönetim ilan edildiğini duyuruyordu. Ancak bu bildiri, milletin büyük tepkisiyle karşılaştı.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Halkı Sokağa Çağırması (23:30): Darbe girişiminin seyrini değiştiren en kritik an, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın cep telefonuyla televizyona bağlanarak tüm halkı meydanlara, havalimanlarına inmeye ve demokrasiye sahip çıkmaya çağırması oldu. Bu çağrı, milletin topyekûn direnişini başlattı.
İlginç Bir Bilgi: Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu görüntülü telefon bağlantısını sağlamak için büyük riskler alındı. Bağlantının sağlanması için bir otelin teknik ekibi, hızla hareket ederek anlık bir canlı yayın imkanı yarattı. Bu görüntü, darbecilerin planlarını alt üst eden en güçlü mesajlardan biri oldu.
MİLLETİN DİRENİŞİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın çağrısı üzerine milyonlarca vatandaş, tankların, kurşunların ve jetlerin karşısına dikilerek tarihe geçen bir direniş gösterdi.
- Havaalanları ve Köprülerde Direniş: Vatandaşlar, havalimanlarına akın etti, darbeci askerlerin kontrolündeki tankların önüne yattı. Boğaziçi Köprüsü'nde, (şimdiki adıyla 15 Temmuz Şehitler Köprüsü), darbeci askerler tarafından vatandaşlara ateş açıldı. Bu direniş sırasında birçok sivil şehit oldu, yüzlerce kişi yaralandı.
- Polis ve Halkın Omuz Omuza Mücadelesi: Türk Polis Teşkilatı'nın kahraman mensupları, darbecilere karşı ilk andan itibaren destansı bir direniş gösterdi. Darbecilerin hedef aldığı Ankara Emniyet Müdürlüğü, Gölbaşı Özel Harekat Daire Başkanlığı ve Polis Havacılık Daire Başkanlığı'na yapılan saldırılarda çok sayıda polis şehit oldu. Halk, polislerin yanında yer alarak darbecilere karşı omuz omuza mücadele etti.
- Meclisin Bombalanması ve Demokrasiye Saldırı: Darbeciler, halkın direnişini kırmak için terör eylemlerine girişti. TBMM binası bombalandı, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, MİT ve Genelkurmay Başkanlığı gibi stratejik kurumlar hedef alındı. Bu saldırılar, darbecilerin demokrasiye olan düşmanlığını gözler önüne serdi.
Az Bilinen Bir Bilgi: TBMM'nin bombalandığı anlarda, vekiller sığınaklara inmek yerine Meclis Genel Kurulu'nda bir araya gelerek tek vücut halinde direniş mesajı verdi. Bu görüntü, dünya kamuoyuna Türkiye'nin demokrasiye olan bağlılığını göstermesi açısından sembolik bir anlam taşıyordu.
- Basının Rolü ve Medya Kuruluşlarının Hedef Alınması: Darbe girişimi sırasında medya kuruluşları da darbecilerin hedefi oldu. CNN Türk ve Hürriyet gibi televizyon kanallarına askerler tarafından baskın düzenlendi. Ancak medya mensupları, büyük bir cesaretle yayınlarına devam ederek darbe girişiminin başarısız olmasında önemli bir rol oynadı.
ARTÇI ŞOKLAR
15 Temmuz gecesi, Türk milletinin eşsiz direnişi ve güvenlik güçlerinin kararlı mücadelesiyle darbe girişimi sabah saatlerine doğru bastırıldı. Ancak bu ihanet girişiminin etkileri, uzun yıllar boyunca hissedilecekti.
- 251 Şehit ve 2 Bini Aşkın Yaralı: 15 Temmuz Darbe Girişimi sırasında, 251 sivil ve güvenlik görevlisi şehit oldu, 2 binden fazla kişi ise yaralandı. Bu kahramanlar, demokrasi uğruna canlarını feda etti.
- FETÖ ile Mücadele: Darbe girişiminin arkasında FETÖ'nün olduğu, devletin tüm kademelerine sızan bu terör örgütünün ortaya çıkardığı en büyük tehditlerden biri olduğu anlaşıldı. Darbe girişiminin ardından FETÖ mensuplarına yönelik geniş çaplı operasyonlar başlatıldı. Binlerce kişi gözaltına alındı, tutuklandı ve kamu görevinden ihraç edildi.
- OHAL İlanı ve Yeniden Yapılanma: Darbe girişiminin ardından Türkiye'de OHAL (Olağanüstü Hal) ilan edildi. Devlet kurumları içerisinde kapsamlı bir yeniden yapılanma süreci başlatıldı. TSK, emniyet, yargı ve diğer kamu kurumları, FETÖ mensuplarından arındırılmaya çalışıldı.
- Demokrasi Nöbetleri ve Milli Birlik Ruhu: Darbe girişiminin başarısız olmasının ardından, Türkiye'nin dört bir yanında "Demokrasi Nöbetleri" düzenlendi. Milyonlarca vatandaş, meydanlarda toplanarak demokrasiye olan bağlılığını ve milli birlik ruhunu gösterdi.
- Hala Aydınlatılması Gerekenler: 15 Temmuz Darbe Girişimi'nin üzerinden geçen bunca yıla rağmen, olayın tüm boyutları hala tam olarak aydınlatılabilmiş değil. Darbenin arkasındaki tüm güçler, sızma süreçleri ve uluslararası bağlantıları gibi konular, hala kamuoyunda tartışılan ve üzerinde araştırma yapılan konular arasında yer alıyor.
15 Temmuz Darbe Girişimi, Türk milleti için bir travma olmakla birlikte, aynı zamanda demokrasiye olan bağlılığın, birlik ve beraberlik ruhunun en güçlü şekilde sergilendiği bir gün olmuştur.
Bu hain girişimin üzerinden geçen her yıldönümünde, şehitler rahmetle anılırken, gaziler şükranla yâd edilmekte ve milletin demokrasi destanı bir kez daha hatırlanmaktadır.
