Cinayet, kaza, suikast, terör saldırısı veya patlama... Mağdur veya sanığın olduğu her olayı ilk olarak haber alan olay yeri inceleme ekipleri, olay mahallinde "titizlik ve hassasiyet" esaslı yapılan çalışmalar ve analizlerin yanı sıra parmak izi geliştirme, kimlik tespiti ve adli görüntüleme gibi birçok detaylı süreç gerçekleştiriyor. Ekipler, çalışmalarında son teknolojiyi ve bilimsel yöntemleri etkili bir şekilde kullanıyor.
Kuruluş temelleri, Macar asıllı Müslüman Yusuf Cemil Bey'in parmak izi çalışmalarına dayanan, 1930 yılından itibaren polis teşkilatında asayiş şube müdürlükleri bünyesinde Teknik Büro Amirliği, 1996 yılında ise Olay Yeri İnceleme Şube Müdürlüğü olarak çalışmalarına devam eden birim, 2003'ten sonra Kriminal Daire Başkanlığı çatısı altında güçlü bir yapıya evrildi.
Olay Yeri İnceleme Şube Müdürlüğünde görevli Komiser Gizem Öztürk, 12 haftalık temel eğitimle başlayan uzmanlık sürecinin ardından personelin, parmak izi laboratuvarı, kimlik tespit ve adli görüntüleme gibi alanlarda özel eğitimlerle uzmanlaştığını söyledi.
Öztürk: Amacımız suçlunun tespiti ve gerçeklerin ortaya çıkarılması
Olay yeri inceleme ekiplerinin suç mahallerinde titizlikle çalıştığının altını çizen Öztürk, şu bilgileri paylaştı:
"Olay yeri inceleme ekiplerimiz aslında olay yeri, fail ve mağdur arasındaki ilişkiyi kurmak, suç bulgularını bulmak, işlenen suçun aydınlatılması ile adli mercilerin doğru karar vermesini sağlamak üzere görev yapıyorlar. Ekiplerimiz titizlikle yaptıkları incelemeler neticesinde elde ettikleri bulguları, gerekli incelemeler yapılmak üzere yine Kriminal Daire Başkanlığımıza bağlı 10 Bölge Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüklerine ve Olay Yeri İnceleme Şube Müdürlükleri bünyesinde bulunan parmak izi geliştirme laboratuvarları ile kimlik tespit birimlerine gönderiyor. Parmak izi geliştirme laboratuvarları ve kimlik tespit birimleri, yaptıkları çalışmalarla parmak izinden suç mahallinde bulunan şahsa ulaşmayı amaçlıyor. Tüm bu bölümlerimizin ana amacı aslında suçlunun tespiti ve gerçeklerin ortaya çıkarılmasıdır."
Kimlik tespiti yerli ve milli sistemle yapılıyor
Olay yerinden alınan bulguların bilimsel tekniklerle detaylı şekilde analiz edildiğini aktaran Öztürk, "Gerek parmak izi geliştirme laboratuvarlarında elde edilmiş parmak izleri, gerekse ekiplerimiz tarafından olay yerlerinden alınmış parmak izlerinin tespiti, kimlik tespit birimlerimizce yapılıyor. Elde edilen tüm bu parmak izleri tamamen yerli ve milli olan Biyometrik Veri Yönetim Sistemi'nde kayıtlı olan tüm parmak izleri ile karşılaştırılarak yine uzman personelimiz tarafından hangi şahsa ait olduğu tespit ediliyor." ifadesinde bulundu.
Afet gibi büyük olaylarda kimlik tespitinin kritik öneme sahip olduğuna dikkati çeken Öztürk, sadece kriminal vakalarda değil, doğal afetlerde de olay yeri inceleme birimlerinin aktif rol üstlendiğini söyledi.
Titizlik ve özveri
Olay yeri inceleme işlemlerinin sadece teknik bir süreç değil aynı zamanda adaletin tecellisi için yürütülen hayati bir görev olduğunu vurgulayan Öztürk, "Suçlunun tespiti ve gerçeklerin ortaya çıkartılması gibi bütün hayat akışını değiştirebilecek önemli bir sürecin parçası olan olay yeri inceleme işlemleri, büyük bir titizlikle ve özveriyle yerine getiriliyor." ifadesinde bulundu.
"Balistika" sistemi silahlı olayların aydınlatıyor
Balistik Şube Müdürü Kadir Sevim de bu birimde, ateşli ve ateşsiz silahların yasal mevzuata göre incelenmesi, olay yerinden elde edilen suç konusu silahın tespiti ve ateşli silahların faili meçhul karşılaştırmalarının yapıldığını aktardı.
Sevim, "Şubemize gönderilen ateşli silahların mukayese atışlarını yaparız ve örneklerini alırız. Bu örneklerin, olay yerinden elde edilen suç konusu kovanlarla, mermi çekirdekleriyle makroskop altında karşılaştırmaları yapılır. Daha sonra bu suç konusu kovanlar Balistika sistemine yüklenir." dedi.
Balistika sisteminin TÜBİTAK ve Kriminal Daire Başkanlığının ortak geliştirdiği yerli ve milli bir proje olduğunu anımsatan Sevim, şöyle konuştu:
"Balistika sistemi, tüm Türkiye'de polis ve jandarma bölgelerinin tamamını kapsar. Balistika sisteminin uzman kontrolünde verilen kararlar kesin olup, düzenlenen uzmanlık raporları adli birimlere gönderilir. Ülke genelinde ateşli silahlarla işlenen bir suçun tespitine yönelik çalışmalarımız kesin doğruluk ve kararlılıkla devam etmektedir. Failli meçhul olayların aydınlatılmasına yönelik çalışmalarımız gece-gündüz devam ediyor."