Uyku sırasında ağızdan salya akması, tıbbi adıyla siyalorre, çoğu zaman zararsız ve geçici bir durum olarak görülse de bazı vakalarda önemli sağlık sorunlarının işareti olabiliyor. Uzmanlara göre, özellikle yetişkinlerde sık ve yoğun şekilde yaşanan salya akması; uyku bozukluklarından sindirim sistemi hastalıklarına, ağız ve diş sağlığı problemlerinden nörolojik rahatsızlıklara kadar pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabiliyor.
Yetişkinlerde salya akmasının sebepleri
Uzmanlar, yetişkinlerde uyurken ağızdan salya akmasının en yaygın nedeninin uyku pozisyonu olduğunu belirtiyor. Yan ya da yüzüstü uyumak, yerçekiminin etkisiyle tükürüğün ağızdan dışarı akmasına neden olabiliyor.
Bunun yanı sıra;
-
Burun tıkanıklığı ve ağızdan nefes alma
-
Horlama ve tıkayıcı uyku apnesi
-
Gastroözofageal reflü (GERD)
-
Bazı psikiyatrik ilaçların yan etkileri
-
Parkinson, felç ve ALS gibi nörolojik hastalıklar
uyku sırasında salya akmasını artıran önemli faktörler arasında yer alıyor.
Çocuklarda salya akması normal mi?
Çocuklarda, özellikle bebeklik ve erken çocukluk döneminde uyurken salya akması genellikle normal bir gelişim süreci olarak kabul ediliyor. Yutma kaslarının henüz tam gelişmemiş olması ve diş çıkarma dönemi, salya üretiminin artmasına yol açabiliyor.
Ancak çocuklarda salya akması;
-
Sürekli hale geldiyse
-
Karın ağrısı, iştahsızlık gibi şikâyetlerle birlikte görülüyorsa
-
Burun tıkanıklığı, geniz eti veya bademcik büyümesi eşlik ediyorsa
altta yatan farklı bir sağlık sorununun işareti olabilir. Uzmanlar, nadir de olsa parazit enfeksiyonları ve nörolojik hastalıkların da bu duruma neden olabileceği konusunda uyarıyor.
Kokulu salyaya dikkat
Uyurken ağızdan gelen kötü kokulu salya, genellikle ağız içinde bakteri birikimine işaret ediyor. Yetersiz ağız bakımı, diş eti hastalıkları, çürükler, sinüzit ve reflü bu duruma neden olabiliyor. Uyku apnesi olan kişilerde ağızdan nefes alma sebebiyle ağız kuruluğu oluşması da bakteri artışını hızlandırabiliyor.
Nasıl önlenebilir?
Uzmanlara göre, basit önlemlerle salya akması büyük ölçüde azaltılabiliyor:
-
Sırtüstü uyumak ve yüksek yastık kullanmak
-
Burun tıkanıklığını gidermek
-
Düzenli ağız ve diş bakımı yapmak
-
Yatmadan önce ağır yemeklerden ve alkolden kaçınmak
-
Sigarayı bırakmak ve kilo kontrolü sağlamak
özellikle hafif vakalarda etkili yöntemler arasında gösteriliyor.
Tedavisi mümkün mü?
Uyurken salya akmasının tedavisi, altta yatan nedene göre değişiyor. Uyku apnesi olan hastalarda CPAP cihazları, reflüye bağlı durumlarda ise ilaç tedavisi ve beslenme düzeni ön plana çıkıyor. Ağız ve diş kaynaklı sorunlarda diş hekimi müdahalesi gerekirken, nörolojik hastalıklarda yutma terapisi gibi özel tedaviler uygulanabiliyor.
Ne zaman doktora başvurulmalı?
Uzmanlar, bazı belirtilerle birlikte görülen salya akmasının mutlaka ciddiye alınması gerektiğini vurguluyor. Buna göre;
-
Uykuda nefes durması
-
Yutma güçlüğü
-
Sürekli ve kokulu salya
-
Konuşma bozukluğu veya yüz kaslarında güçsüzlük gibi bu tür şikayetlerde kulak burun boğaz, nöroloji ya da dahiliye uzmanına başvurulması öneriliyor.
