James Webb Uzay Teleskobu (JWST), kozmik tarihte bir ilke daha imza attı. Bilim insanlarının “evrenin bebeklik dönemine açılan pencere” olarak tanımladığı teleskop, evren daha yalnızca yüzde 5 yaşındayken gerçekleşen bir yıldız patlamasını görüntüledi. Bu keşif, bugüne kadar kaydedilen en eski süpernovadan 1 milyar yıldan daha geriye gidilmesi anlamına geliyor.
Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) duyurusuna göre, JWST’nin tespit ettiği olay, evren henüz 730 milyon yaşındayken meydana gelen güçlü bir gama ışını patlaması. Bu tür patlamalar, yıldızların yaşamının son anlarında ortaya çıkan en enerjik olaylar arasında bulunuyor.
Webb sadece patlamayı görmekle kalmadı; patlamanın gerçekleştiği ev sahibi galaksiyi de belirlemeyi başardı. Bu galaksinin, evrenin ilk dönemlerinde nasıl şekillendiğine dair kritik bilgiler sunması bekleniyor.
Bu keşif sayesinde bilim insanları:
-
Erken evrendeki yıldız oluşum süreçlerini,
-
İlk büyük yıldızların nasıl öldüğünü,
-
İlk galaksilerin hangi koşullarda geliştiğini
çok daha net inceleyebilecek.
Uzmanlara göre bu keşif, evrenin ilk milyar yılını anlamamızda kilometre taşı niteliğinde.
James Webb’in yayımladığı yeni görüntüler, hem kozmoloji hem de astrofizik alanında büyük heyecan yarattı. Bilim dünyası, teleskobun önümüzdeki dönemde daha da eski kozmik olayları keşfetmesini bekliyor.
Süpernova Nedir?
Süpernova, bir yıldızın yaşamının sonunda gerçekleşen devasa bir patlamadır.
Bu patlama sırasında:
-
Yıldızın dış katmanları uzaya savrulur,
-
Olağanüstü bir parlaklık ortaya çıkar (günlerce hatta haftalarca bir galaksinin tamamından parlak olabilir),
-
Ağır elementler uzaya yayılır ve yeni yıldızların oluşumu için tohum niteliği taşır.
Süpernovalar evrenin kimyasal evriminde kritik rol oynar; biz dahil tüm yaşam, bu patlamalarda üretilen elementlerden meydana gelir.
