Van Gölü Havzası'nda son 10 senedir iklim değişikliğinin kuşlar üzerindeki etkilerini araştıran Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nden (YYÜ) Prof. Dr. Atilla Durmuş, Erçek Gölü'nün önemli bir kuş cenneti olduğunu ve son yıllarda kuraklığın burayı da çok fazla etkilediğine vurgu yaptı,, "Bu kuraklık ve su çekilmeleri kıyıya yakın beslenen kuşlar üzerine çok ciddi manada olumsuz etki yapıyor. Bunlardan birisi de flamingolar. Geçmiş yıllarda on binlere varan bir popülasyon yoğunluğuna şahittik. Ancak son zamanlarda bu popülasyon yoğunluğu bin, 1500 birey ile sınırlı kalıyor" diye konuştu.
"Uzun vadede düşündüğümüz zaman olumsuz etkilerini çok daha fazla olduğunu görebiliyoruz"
Van Gölü Havzası'nda 20 senedir kuşlar üzerinde çalışma yapan Van YYÜ Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atilla Durmuş, her yıl düzenli olarak alandaki kuşların tür çeşitliliğini ve popülasyon sayılarını kontrol edip, sayımlarını yaptıklarını dile getirdi. Son 10 yıldır da havzadaki iklim değişikliğinin kuşlar, sulak alanlar ve biyolojik çeşit üzerine etkileri ile ilgili çalışmalar yaptıklarını aktaran Prof. Dr. Durmuş, "Ve ne yazık ki gördüğümüz son yıllarda iklim değişikliğinin çok hızlı bir şekilde doğadaki canlar üzerine etkili olduğunu görebiliyoruz. Bu etkiler olumsuz anlamda daha fazla. Olumlu etkileri de olabiliyor, kısmi zamanlı olarak. Ancak uzun vadede düşündüğümüz zaman olumsuz etkilerini çok daha fazla olduğunu görebiliyoruz" diye konuştu.
Flamingo popülasyonu azaldı
Erçek Gölü'nün Türkiye'de kuş çeşitliğinin olduğu önemli bir kuş cenneti olduğunu ve son senelerde kuraklığın burada da çok etkili olduğunu dile getiren Prof. Dr. Durmuş, "Bu kuraklık ve su çekilmeleri kıyıya yakın beslenen kuşlar üzerine çok ciddi manada olumsuz etki yapıyor. Bunlardan birisi de flamingolar. Geçmiş yıllarda on binlere varan bir popülasyon yoğunluğuna şahittik. Ancak son zamanlarda bu popülasyon yoğunluğu bin, 1500 birey ile sınırlı kalıyor. Ne yazık ki diğer alanlar önceki yıllarda, flamingo popülasyonunu barındıran sulak alanlar, bu iklim değişikliğiyle beraber kurudular. Oradaki flamingo popülasyonları da Erçek Gölü'nü ve Van Gölü kıyılarını tercih ediyor. Ve buralara geliyorlar" dedi.
Kuraklık ciddi seviyede
Prof. Dr. Durmuş, "Şu anda çok ciddi bir kuraklık ve çekilmenin olduğuna şahit oluyoruz. İleriki aylarda bu durum biraz daha ciddileşecektir. Bir ay sonra geldiğimizde muhtemelen flamingo popülasyonu daha az göreceğiz. Çünkü yeterince besin bulamayacaklar. Mevcut olan tatlı sular zaten halihazırda kaynaktan itibaren azalmaya başladı. Göle ulaşıncaya kadar da yeterince olmuyor. Olmayınca da yeterince besin getiremiyor. Besin olmayınca da hayvanlar ne yazık ki beslenemiyorlar ve özellikle tatlı suyun karıştığı deltalarda yayılım alanlarında beslenen flamingolar başka bir yere de gidemiyorlar. Gölün tatlı suyun karıştığı dışındaki bölgelerde beslenemiyorlar. Sadece bu alanları tercih etmek zorunda kalıyorlar. Burada da su azalınca başka şansları kalmıyor ne yazık ki. Buradaki çekilmeyi dediğim gibi çok ciddi manada görsel olarak da görebiliyoruz ve buna şahit olabiliyoruz" ifadelerine yer verdi.
Su çekilmelerinin farklı kuş türlerini farklı şekillerde etkilediğine dikkat çeken Durmuş, "Çamurluk ve bataklıklarda beslenen kıyı kuşları için su çekilmesi kısa vadede beslenme alanlarını artırdığı için avantaj sağlayabilir. Ancak üreme alanı olan sazlıklar su seviyesinin düşmesiyle karasal alanda kaldığından, bu durum üremeyi olumsuz etkiliyor. Genel tabloya baktığımızda iklim değişikliği büyük bir dezavantaj oluşturuyor. Ancak tür bazında kısa süreli avantajlar da görülebiliyor" dedi.
İklim değişikliğiyle gelen istilacı türler
Küresel iklim değişikliğinin bölgedeki kuş türlerinde yarattığı olumsuzlukların bir diğer sonucunun, bazı türlerin alanı terk etmesiyle istilacı türlerin baskın hale gelmesi olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Durmuş, "Popülasyonun azalmasıyla birlikte bazı türler boşalan alanlara yerleşiyor. Bu da biyolojik çeşitlilik açısından istenmeyen bir durum. Baskın tür, diğer türlerin yaşamasına izin vermeyebiliyor" diye konuştu.
Gülay KUYUCU-Orhan AŞAN/VAN, (DHA)-
