Çinli bilim insanları, üretken yapay zeka alanında yeni bir teknolojiye imza attı. “LightGen” adı verilen tamamen optik yapay zeka çipi, elektriğe dayalı geleneksel işlemcilerin aksine hesaplamaları doğrudan ışık üzerinden gerçekleştiriyor. Bu yaklaşım, yüksek performanslı yapay zeka sistemlerinin önündeki en büyük sorunlardan biri olan enerji tüketimini radikal biçimde azaltmayı amaçlıyor.
Sadece 136,5 mm²’lik kompakt bir yüzey alanına sahip olan LightGen, bu alana 2 milyondan fazla fotonik nöron entegre etmeyi başarıyor. Çip, 35.700 TOPS (tera işlem/saniye) hesaplama gücüne ulaşırken, 664 TOPS/watt enerji verimliliği sunuyor. Bu değerler, güncel en gelişmiş elektronik yapay zeka çiplerine kıyasla iki mertebeden fazla bir iyileşmeye işaret ediyor.
LightGen’in temel teknik farkı, Optik Gizli Alan Teknolojisi sayesinde sinyallerin elektrik–optik dönüşümüne ihtiyaç duymadan tamamen ışık tabanlı yollar içinde işlenmesi. Böylece, klasik donanımlarda performansı sınırlayan ve gecikmeye yol açan dönüşüm süreçleri ortadan kaldırılıyor.
Araştırmacılar, LightGen’i sadece teorik olarak değil, uçtan uca deneylerle de test etti. Çip; 512x512 çözünürlükte semantik görüntü üretimi ve 3D sahne manipülasyonu gibi karmaşık üretken yapay zeka görevlerini başarılı bir şekilde yerine getirdi. Yaşanan bu gelişme, tamamen optik donanımın üretken yapay zeka görevlerini bağımsız biçimde yürütebildiğinin ilk somut göstergelerinden biri olarak ele alınıyor.
Enerji Duvarını Aşabilmek Mümkün Mü?
Karşılaştırma yapmak gerekirse, Nvidia’nın A100 işlemcileri 400 watt’a kadar güç tüketirken, LightGen aynı sınıftaki iş yüklerini yaklaşık 100 kat daha verimli şekilde gerçekleştirebiliyor. Uzmanlara göre bu atılım, yapay zekanın küresel ölçekte karşı karşıya olduğu “enerji duvarını” aşarak, daha yetenekli sistemlerin hatta yapay süper zekâ (ASI) yolculuğunun önünü açabilir.
