İnsan vücudunun en önemli organlarından biri olan beynimiz bizimle birlikte yaşlanmakta. Bu da hafızamız, yeteneklerimiz, reflekslerimiz vb. gibi alanlarda bize sıkıntı yaşatmakta. Peki beynimizi genç tutabilir miyiz? Elbette, gelin birlikte bunu nasıl yapabiliriz okuyalım.
1- FİZİKSEL EGZERSİZ
Beyin sağlığımız fiziksel sağlımız ile birlikte hareket eder. Araştırmalara göre hayatları boyunca egzersiz yapan insanların beyinleri 7-80'li yaşlara geldiğinde daha sağlıklı ve genç oluyor.
BU ETKİ NASIL GERÇEKLEŞİYOR?
Spor yaptıkça akciğerler daha sağlıklıdır, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve felç gibi beyni olumsuz etkileyen hastalıkların vücutta görülme ihtimali daha az olur. Bununla birlikte beyin hücrelerini koruyan “nörotrofin” maddesi vücutta daha fazla salgılanır.
NASIL BİR EGZERSİZ?
Yapılan egzersizler ağır değil ama düzenli olmalı. Her gün bir yarım saat yürümek, evde egzersiz yapmak gibi.
Zamansal sıkıntılar varsa günlük işlerde yapılmalı. Örneğin yürüme mesafesinde araç kullanmamak.
2- ZİHİN EGZERSİZİ
Sağlıklı bir beynin en önemli yapı taşı eğitim. Yapılan araştırmalar yaşam boyunca beyni aktif tutmanın onun sağlığına fayda sağladığını ve zihinsel gerilemeyi azalttığını gösteriyor.
NASIL BİR EGZERSİZ
Düzenli olarak yeni bir şeylerin öğretildiği sıkmayan aktiviteler olmalı ve aynı şeylerin tekrarlanmamasına dikkat edilmeli. Kitap okumak, bir konu hakkında fikir tartışmaları, bulmaca, kağıt ve bellek oyunları gibi aktiviteler fayda sağlayabilir.
3- SAĞLIKLI BESLENME
Fiziksel sağlığımız gibi beyin sağlığımız içinde düzenli ve sağlıklı beslenmeliyiz.
4- İYİ BİR GECE UYKUSU
Gün boyu öğrendiğimiz bilgilerin belleğe aktarılabilmesi için sağlıklı bir gece uykusu önemlidir. 6-8 saat arasında uyku uyulması tavsiye edilir ve uykunun kalitesi de önemlidir.
5- SİGARA
Yapılan araştırmalar sigara tüketen insanların yüzleri ve isimleri hatırlamakta zorlandığını gösteriyor. Bu etkinin direkt belleği kötü etkilemesinden mi yoksa beyin sağlığını olumsuz etkileyen hastalıkları başlatmasından dolayı mı bilinmiyor.
6- STRESTEN UZAK YAŞAM
Fiziksel sağlığımız kadar beyin sağlığımızı da etkileyen başka bir faktör ise stres. Bilim insanlarının araştırmalarına göre stres beyin sağlığı üzerinde kalıcı etkilere neden oluyor.
İnsan beyninde vücudun strese nasıl yanıt vereceğini belirleyen bir bölüm vardır. Örneğin bu bölüm vücut için stresli bir durum saptarsa, kortisol ( kortizon öncüsü) salgılanarak vücut “savaş ya da kaç” cevabına hazır hale getirilir. Uzun süreli stres ve kortizol salınımı, korku merkezi (amygdala) ile öğrenme- bellek merkezi (hipokampus) arasında ki bağlantıyı normal dışı arttırarak, bellek ve öğrenmeyi olumsuz etkiler, ayrıca, beynin ön bölümünde (prefrontal korteks - konsantrasyon, karar verme, yargılama, neden-sonuç ilişkisini kurabilme, sosyal davranışlardan sorumlu bölge) küçülmeye neden olur.
