Modern ilişkilerin en sinsi tehditlerinden biri olan Othello Sendromu, uzmanlar tarafından sıradan bir kıskançlık hali değil; psikotik düzeyde bir bozukluk olarak tanımlanıyor. Shakespeare'in "Othello" adlı trajedisinden adını alan bu sendrom, kişinin partnerine dair aldatılma şüphesini sanrılarla beslemesi ve bu düşüncelerin gerçeklikle bağını tamamen koparmasıyla bağdaştırılıyor.
Psikiyatri literatüründe "sanrılı kıskançlık", "patolojik kıskançlık", "erotik kıskançlık sendromu" gibi adlarla da anılan Othello Sendromu, ilişkilerde yıkıcı sonuçlara, hatta şiddete kadar varan davranışlara neden olabiliyor.
Kıskançlık adı altında sanrılı düşünceler
Othello Sendromu yaşayan bireyler, partnerlerinin sadakatsiz olduğuna dair gerçek dışı ama sarsılmaz bir inanç geliştiriyor. Bu kişiler, sosyal medya hesaplarından özel mesajlara, telefon konuşmalarından partnerlerinin giysilerine kadar her detayı aldatma kanıtı aramak için sıkı bir şekilde kontrol ediyor.
Uzmanlara göre bu kişilerin partnerlerini izleme, sorgulama, baskılama, sosyal çevreden izole etme ve zaman zaman fiziksel ya da duygusal şiddet uygulama eğilimleri olabiliyor. İlişkilerde güveni dinamitleyen bu sanrılar, zamanla hem bireyin hem partnerin yaşam kalitesini derinden etkiliyor.
Kıskançlık sadece görünen yüz
Psikiyatri uzmanları, Othello Sendromu’nun çoğu zaman başka psikolojik veya nörolojik bozukluklarla bağlantılı olduğuna vurgu yapıyor. Şizofreni, anksiyete bozuklukları, paranoid kişilik bozukluğu, borderline kişilik yapısı, hatta alkol ve madde bağımlılığı gibi sorunlar Othello Sendromu'na zemin hazırlayabiliyor. Bazı araştırmalar, alkol bağımlılığı olan bireylerin yaklaşık üçte birinde morbid kıskançlık belirtilerine rastlandığını gözler önüne seriyor.
Ayrıca beyin travmaları, Parkinson ve Huntington gibi hastalıklar da bu tür sanrılı inançların gelişmesine neden olabiliyor. Özellikle beynin ön bölgesinde (frontal lob) yaşanan hasarlar, sağlıklı düşünme ve mantık yürütme süreçlerini sekteye uğratabiliyor.
Tedavisi var mıdır?
Othello Sendromu’nun belirtileri zamanla daha da yoğunlaşabileceği için uzmanlar bu tür belirtiler gösteren bireylerin gecikmeden psikolojik destek alması gerektiğinin altını çiziyor. Tedavi süreci kişiye ve semptomların şiddetine göre değişse de genellikle şu yöntemler kullanılıyor:
-
Antipsikotik ilaç tedavisi
-
Bireysel psikoterapi ve aile terapisi
-
Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT)
-
Psikodinamik ve kişiler arası ilişkiler terapisi
Şiddetli vakalarda hastaneye yatış da gerekli olabiliyor.
Paranoyaya dönüşen düşünceler
Othello Sendromu yaşayan bireyler çoğu zaman kıskançlıklarının "gerçekçi" ve "haklı" olduğuna inanıyor. Oysa bu düşünceler çoğu kez paranoyaya dönüşmüş durumda oluyor. Hatta partnerin sadık olduğu defalarca kanıtlansa bile kişi bu gerçeği kabul etmekte zorlanıyor ve takıntılı düşüncelerine devam ediyor.
İlişkinin sağlıklı yürümesi neredeyse imkansız hale gelirken partnerin kendini sürekli suçlanan, gözetlenen ve baskı altında hisseden konumda bulması da kaçınılmaz oluyor.
Uzmanlardan uyarı
Toplumda kıskançlık çoğu zaman "sevgi göstergesi" olarak algılansa da Othello Sendromu gibi durumlar duygusal bağın ötesine geçerek ruhsal bir çöküşe evirilebiliyor. Uzmanlar, aşırı kıskançlık davranışlarının romantize edilmemesi, aksine bir uyarı sinyali olarak ciddiyetle ele alınması gerektiğine dikkat çekiyor.