167 hektarlık yüzölçümüyle Türkiye’nin en küçük lagünü olan Hersek Lagünü, kuş çeşitliliği açısından ise ülkenin en zengin alanlarından biri olarak öne çıkıyor. 2022 yılında koruma altına alınan bu özel alan, 490 kuş türünün yarısından fazlasına ev sahipliği yapıyor. Ancak son yıllarda küresel ısınma, kuraklık ve çevresel baskılar lagün ekosistemini tehdit eder hale geldi.
Tatlı Su Kaynağı Yok, Sazlıklar Azaldı
Hersek Lagünü Alan Sorumlusu Uzman Biyolog Yakut Can Aşıkoğlu, bölgede tatlı su kaynağının kalmadığını ve bu durumun kuşlar üzerinde büyük stres yarattığını belirtti. “Yağmur suyu dışında kuşların tatlı suya erişimi yok. Sazlık miktarı da yeterli değil. Oysa bu bitkiler, kuşların yuva malzemesi ve saklanma alanı olarak kullandığı önemli unsurlar” diyen Aşıkoğlu, beslenme açısından da deniz börülcesi gibi bitki türlerinin artırılması gerektiğinin altını çizdi.
Müsilaj Tehdidi ve Gürültü Kirliliği Kuşları Kaçırıyor
Lagünde sadece kuraklık değil, müsilaj sorunu da baş gösteriyor. Aşıkoğlu’na göre denizle bağlantısı olan bu sulak alanda müsilajın etkileri henüz tam olarak bilinmese de, su analizleri ile detaylı inceleme yapılması şart. Öte yandan şehirlerarası taşımacılığın geçtiği güzergah üzerinde bulunan alan, TIR ve kamyon trafiğinin yarattığı yoğun gürültü kirliliği nedeniyle de kuşlar için yaşanabilirliğini kaybediyor.
Geçen Yıl 10 Bin 500 Olan Kuş Sayısı Bu Yıl 5 Bine Geriledi
2024 yılı verilerinde yaklaşık 10 bin 500 birey tespit edilen lagünde, 2025 gözlemlerine göre bu sayı 5 bine düştü. Aşıkoğlu, “Bu düşüş ciddi bir alarm. Bunun nedenlerini tespit edip çözüm üretilmezse Hersek Lagünü, kuşlar için bir konaklama ve üreme alanı olmaktan çıkabilir” uyarısında bulundu. Özellikle bahri kuşları, balıkçıllar, yeşilbaş ördekler gibi türlerin halen üreme yaptığı lagünde acil önlemlerin alınması gerektiği belirtiliyor.
Daha Fazla Bilimsel Çalışma Şart
Uzman Biyolog Yakut Can Aşıkoğlu, alandaki bilimsel çalışmaların yetersizliğine de dikkat çekerek şunları söyledi:
“Son ciddi çalışmalar 2011-2012 yıllarında yapılmış. Ancak tür sayısı sürekli değişiyor. Son olarak bölgede ‘korsan martı’ tespit ettim. Gayri resmi olarak kuş türü sayımız 256’ya ulaştı. Bu sayının daha da artabileceğini düşünüyoruz. Bilimsel çalışmalar, alandaki eksikleri belirlemede ve korunma stratejilerinin geliştirilmesinde kritik öneme sahip.”