Uyuz, insanlarda ve bazı hayvanlarda görülen bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Uyuz, Sarcoptes scabiei adı verilen mikroskobik bir akarın neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu akarlar cildin üst katmanlarına tünel kazarak yerleşir ve cilt altında yumurtlarlar, bu da ciltte kaşıntı ve döküntülere neden olur. Uyuz enfeksiyonu temas yoluyla yayılır. Kişiye temas etmiş bir başka enfekte kişiden veya enfekte olmuş bir yüzeyden bulaşabilir. Bu nedenle uyuz enfeksiyonunu önlemek için kişisel hijyene dikkat etmek ve enfekte kişilerle teması sınırlamak önemlidir.
En büyük belirti şiddetli kaşınma
Şiddetli kaşıntı
Uyuz enfeksiyonu ciltte kaşıntıya neden olur ve özellikle geceleri daha kötüleşebilir.
Cilt döküntüsü
Kaşıntıya bağlı olarak ciltte döküntüler, kabarcıklar veya küçük kırmızı lekeler görülebilir. Bu lekeler bazen izlenir ve kabuk bağlayabilir.
Tünel oluşumu
Akarlar ciltte tüneller açarlar. Bu tüneller genellikle kırmızı veya gri izler olarak görülebilir.
En çok temas yoluyla bulaşıyor
Uyuz, Sarcoptes scabiei adı verilen mikroskobik akarların neden olduğu bir cilt enfeksiyonudur ve kişiden kişiye temas yoluyla bulaşabilir. Uyuz akarları genellikle ciltteki yüzeyde veya hafif derinliklerde tüneller açarlar ve bu nedenle temasla kolayca geçebilirler. Uyuzun bulaşmasını engellemek için kişisel hijyen ve temizlik önlemleri önemlidir. Enfekte bir kişiyle temas edildiğinde veya uyuz teşhisi konduğunda, uygun tedavi ve temizlik uygulanarak enfeksiyonun yayılması engellenebilir. İlaç tedavisi ve kişisel hijyen kurallarına uyum, uyuzun bulaşma riskini azaltabilir.
Doğrudan Cilt Teması
En yaygın bulaşma yolu, enfekte bir kişiyle doğrudan temas etmekten kaynaklanır. Bu temas, cinsel temas, yakın bir temas veya paylaşılan yatak veya giysilerin kullanımı gibi farklı şekillerde gerçekleşebilir. Uyuz akarları cilt teması sırasında kolayca bir kişiden diğerine geçebilir.
Endirekt Temas
Uyuz, enfekte bir kişi tarafından kullanılan yatak takımları, giysiler, havlu veya kişisel eşyalar gibi yüzeylere bulaşabilir. Başka bir kişi bu enfekte eşyaları kullandığında, akarlar bu kişiye bulaşabilir.
Toplu Yaşama Alanları
Uyuz, kalabalık ortamlarda veya toplu yaşama alanlarında daha kolay yayılabilir. Özellikle okul, hapishane, askeri birlikler veya bakım evleri gibi yerlerde enfekte bir kişi, diğerlerine bulaştırabilir.
Cinsel Temas
Uyuz, cinsel temas yoluyla da bulaşabilir. Bu nedenle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar arasında yer alır.
Temizlik ve kişisel hijyen çok önemli
Uyuz hastalığının tedavisi, enfekte kişinin cildindeki Sarcoptes scabiei adı verilen akarları ve yumurtalarını öldürmeyi amaçlar. Tedavi edici ilaçların kullanılması genellikle uyuz enfeksiyonunu başarılı bir şekilde tedavi eder. Uyuz tedavisi, doktorun tavsiyelerine sıkı sıkıya uyulduğunda genellikle etkili olur. Tedavi sürecinde ve sonrasında herhangi bir sorun veya yan etki görülürse, derhal bir doktora başvurulmalı.
İlaçlar
Doktorunuz, uyuz akarlarını öldürmek için belirli ilaçlar önerecektir. Bu ilaçlar cilt üzerine sürülen kremler veya losyonlar şeklinde olabilir. Genellikle bir ilaç uygulaması, enfekte olan kişiye ve gerektiğinde aile üyelerine aynı anda yapılır. İlaçlar, uyuz akarlarını öldürerek ve enfeksiyonun yayılmasını önleyerek çalışır.
Temizlik
Uyuz tedavisi sırasında, enfekte kişinin giysileri, yatak takımları ve tüm temas edilen eşyalar sık sık yıkanmalı veya temizlenmelidir. Giysileri ve yatağı sıcak su ile yıkamak veya kurutucuda yüksek sıcaklıkta kurutmak akarları öldürmeye yardımcı olur. Bu, enfeksiyonun yayılmasını engeller.
Kişisel Hijyen
Uyuz tedavisi sırasında enfekte kişi, cildini iyice temiz tutmalıdır. Duş almak ve temiz bir havlu kullanmak enfeksiyonun yayılmasını azaltabilir. Ayrıca, tırnaklarını kısa tutmak ve kaşımaktan kaçınmak da önemlidir, çünkü kaşıma enfeksiyonun yayılmasına neden olabilir.
Ev Temizliği
Uyuzun ev içinde yayılmasını engellemek için ev temizliği de önemlidir. Yatak takımları, giysiler ve temas edilen yüzeyler düzenli olarak temizlenmelidir. Ayrıca, süpürme veya elektrikli süpürge ile evin tozunu almak da akarların çevrede hayatta kalmalarını zorlaştırabilir.
Yineleme Kontrol
Tedavi sonrası birkaç hafta boyunca belirtilerin takip edilmesi önemlidir. Bazı durumlarda, tedavi tekrarlanabilir veya farklı bir ilaç kullanılabilir.
