Türk siyasi tarihinin en kanlı terör eylemlerinden biri olan Esenboğa Havalimanı Saldırısı'nın yıl ddönümü.
7 Ağustos 1982'de, Ankara'nın uluslararası kapısı olan Esenboğa Havalimanı'nda yaşanan bu saldırı, Türkiye'yi derinden sarsan bir olay oldu.
Bu saldırı, sadece can kayıplarıyla değil, aynı zamanda terörün uluslararası boyutunu Türkiye'ye de taşımasıyla hafızalara kazındı.
Bu trajedinin tarihsel sürecini, arkasındaki örgütü, yaşanan kayıpları ve hakkında az bilinen ilginç detayları yakından inceleyelim.
ERMENİ TERÖRÜ VE HEDEF TÜRKİYE
Esenboğa saldırısı, 1970'ler ve 1980'ler boyunca Türkiye'ye yönelik artan Ermeni terör eylemlerinin bir devamı niteliğindeydi.
- ASALA'nın Ortaya Çıkışı: 1975'te kurulan Ermenistan'ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu (ASALA), Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk diplomatlarını hedef alan terör eylemleri düzenleyen en önemli örgütlerden biriydi.
- Diplomatik Misyonlara Saldırılar: 1970'lerin sonlarından itibaren ASALA, dünya genelinde Türk diplomatlarına ve diplomatik temsilciliklerine yönelik bir dizi suikast ve bombalı saldırı düzenledi. Ancak Esenboğa saldırısına kadar, Türkiye içinde sivil halkı doğrudan hedef alan büyük bir saldırı gerçekleşmemişti.
- Esenboğa'nın Hedef Seçilmesi: ASALA, eylemlerinin daha büyük yankı uyandırması ve Türkiye'yi daha fazla sıkıntıya sokması için daha geniş kitleleri hedef almaya karar verdi. Başkent Ankara'nın en işlek noktalarından biri olan Esenboğa Havalimanı, bu amaç için mükemmel bir hedefti.
SALDIRI VE YAŞANAN DEHŞET
7 Ağustos 1982 sabahı, havalimanının yolcu salonunda iki terörist, etrafa rastgele ateş açarak ve bomba atarak dehşet saçtı.
- Saldırganlar: Saldırıyı gerçekleştirenler, Zohrab Sarkisyan ve Levon Ekmekçiyan adlı iki Ermeni teröristti. Planları, yolcu salonunda katliam yaptıktan sonra rehin alarak Türkiye'ye yönelik taleplerde bulunmaktı.
- Saldırı Anı: Teröristler, yolcu bekleme salonuna girerek etrafa rastgele ateş açtı. Bu saldırı anında, bir polis memuru olan Savaş Yücel, teröristlere kahramanca karşılık verdi. Yücel, açtığı ateşle bir teröristi etkisiz hale getirdi, ancak kendisi de ağır yaralandı ve daha sonra hayatını kaybetti.
- Rehin Alma ve Çatışma: Saldırganlardan Levon Ekmekçiyan, polis memuru Yücel'in vurulmasının ardından paniğe kapıldı ve rastgele bir kafenin mutfağında 20 civarında rehine aldı. Güvenlik güçleri, Ekmekçiyan ile çatışmaya girerek onu yakalamayı başardı.
- Can Kayıpları: Saldırı sonucunda maalesef 1'i güvenlik görevlisi 9 kişi hayatını kaybetti, 72 kişi ise yaralandı. Bu saldırı, Türkiye'de sivil halkı hedef alan ilk büyük terör eylemlerinden biri olarak tarihe geçti.
ÖNEMLİ KAYIPLAR VE UNUTULAN İSİMLER
Esenboğa Havalimanı saldırısı, sadece sayısal bir kayıp değil, aynı zamanda Türk halkının hafızasına kazınan bireysel trajedilerdir.
- Savaş Yücel: Teröristlere karşı kahramanca duran ve hayatını kaybeden polis memuru. Onun cesareti, daha büyük bir katliamı önlemiş, ancak kendisi bu uğurda şehit düşmüştür.
- Kurbanların Unutulması: Saldırının üzerinden yıllar geçtikçe, hayatını kaybedenlerin isimleri ve hikayeleri maalesef unutuldu. Bu saldırı, 1980'lerin karmaşık siyasi atmosferinde yaşanan ve günümüzde yeterince anımsanmayan acı bir olaydır.
İLGİNÇ VE AZ BİLİNENLER
-
"Suçluyum, Yargılanın" Demesi: Yakalanan terörist Levon Ekmekçiyan, mahkemede "Ben suçluyum, yargılanın" şeklinde bir ifade kullanmıştır. Bu ifade, kamuoyunda büyük yankı uyandırmış, Ekmekçiyan'ın pişmanlık duyduğu düşünülmüştür. Ancak daha sonraki ifadelerinde, örgütün kendilerini beyinlerini yıkadığını ve bir cinayet makinesi haline getirdiğini söylemiştir.
-
Ekmekçiyan'ın İnfazı: Levon Ekmekçiyan, 1983 yılında Ankara'da idam edildi. Bu, 12 Eylül sonrası dönemde idam edilen ilk teröristlerden biriydi.
- Güvenlik Önlemlerinin Artırılması: Esenboğa saldırısı, Türkiye'deki havalimanı ve kamu binalarındaki güvenlik önlemlerinin kökten değiştirilmesine neden oldu. Bundan sonra havalimanlarına x-ray cihazları ve metal dedektörleri yerleştirilmesi yaygınlaştı.
- Saldırının Sembolik Anlamı: Esenboğa saldırısı, terörün sadece diplomatları değil, aynı zamanda sıradan insanları da hedef alabileceğini gösterdi. Bu durum, Türkiye'nin terörle mücadele stratejisini yeniden gözden geçirmesine neden oldu.
Esenboğa Havalimanı saldırısı, Türk milletinin terör karşısında yaşadığı acı bir deneyimdir. Bu olay, terör örgütlerinin ideolojik amaçları için masum insanları nasıl hedef alabildiğini, bir yandan da terörle mücadelenin ne kadar kararlı ve cesur bir duruş gerektirdiğini acı bir şekilde hatırlatır. Saldırının kurbanları ve kahramanı Savaş Yücel'in anısı, hiçbir zaman unutulmamalıdır.
