Van’da kuraklık ve bilinçsiz su kullanımı, Zernek, Sarımehmet, Koçköprü ve Morgedik barajlarında su seviyelerinin ciddi oranda düşmesine neden oldu. DSİ 17. Bölge Müdürlüğü verilerine göre, geçen yıl ağustos ayında yüzde 86,77 doluluğa sahip olan Zernek Barajı, bu yıl aynı dönemde yüzde 60,76 seviyesine geriledi. Koçköprü Barajı’nda doluluk yüzde 79,65’ten 46,87’ye, Morgedik Barajı’nda yüzde 88,57’den 80,66’ya, Sarımehmet Barajı’nda ise yüzde 82,21’den 39,52’ye düştü.
“Barajlar yok olma tehlikesiyle karşı karşıya”
Zernek Barajı’nda kafes balıkçılığı yapılan bir tesiste görevli su ürünleri mühendisi Nihat Yılmaz, durumu "alarm verici" olarak tanımladı. Yıllık 2 bin ton alabalık üretiminin yapıldığı barajda, su seviyesinin yaklaşık 30 metre kadar düştüğünü belirten Yılmaz, bu durumun ekosistem için ciddi tehdit oluşturduğunu söyledi.
“Balık ölümleri ve oksijen kaybı yaşanabilir”
Yılmaz, düşen su seviyeleri nedeniyle oksijen miktarının azalabileceğini ve bunun sonucunda 2021-2022 yıllarında yaşanan toplu balık ölümlerinin tekrar edebileceğini ifade etti. “Barajlar yalnızca üretim değil, aynı zamanda canlı yaşamı için de kritik önemde. Önlem alınmazsa bu ekosistem tamamen çöker” dedi.
HES nedeniyle bilinçsiz su salımı eleştirisi
Barajların alt kısmında bulunan hidroelektrik santralin (HES) enerji üretimi için suyu sürekli tahliye ettiğini belirten Yılmaz, bu durumun su seviyesindeki düşüşü hızlandırdığını vurguladı. “Kışın hiçbir sulama yapılmazken bile su bırakıldı. Bu durum barajın kendini yenilemesini engelliyor” ifadelerini kullandı.
“Yüzde 50 seviyesinin altına düşmemeli”
Zernek Barajı’nın sağlıklı şekilde işleyebilmesi için su seviyesinin en az yüzde 50 seviyelerinde kalması gerektiğini belirten Yılmaz, “Barajlar sadece sulama değil, üretim ve ekosistem açısından da hayati öneme sahip. Bu nedenle kuraklıkla birlikte su politikalarında da acil değişiklikler yapılmalı” diyerek yetkililere çağrıda bulundu.
