Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi kırsalındaki Payamlı Mahallesi’nde yer alan Mendik Tepe, Çakmak Tepe Kazı Başkanı Fatma Şahin tarafından keşfedildi. Liverpool Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Douglas Baird başkanlığında, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi iş birliği ve İngiliz Arkeoloji Enstitüsü desteğiyle 2024 yılında başlatılan kazılar bu yıl da devam ediyor.
Farklı boyutlarda yapılar ortaya çıkarıldı
Kazılarda gün yüzüne çıkarılan binaların işlevlerinin araştırıldığını belirten Prof. Dr. Baird, “Geçen yıl açtığımız alanlarda büyük ve küçük ölçekli yapılar bulduk. Bu yıl, bu farklılıkların nedenlerini anlamaya çalışıyoruz. Küçük yapılar depolama ya da yemek hazırlama gibi işlevlere sahip olabilir. Orta büyüklükteki yapılar konut, daha büyük yapılar ise ritüel alanı olabilir. Özellikle bir açmada ortaya çıkan büyük yapının özenli taş işçiliği, ritüel amaçlı kullanım ihtimalini güçlendiriyor” dedi.
Neolitik dönemin en erken evreleri
Mendik Tepe’nin Neolitik Dönemin en erken evrelerine tarihlenebileceğini vurgulayan Baird, bölgenin Göbeklitepe ve Karahantepe gibi Taş Tepeler Projesi’ndeki yerleşimlerle ilişkili olduğunu, hatta onlardan biraz daha eski olabileceğini söyledi.
Prof. Dr. Baird, “Bu kazılar, hem Taş Tepeler Projesi’nin gelişimine hem de Neolitik dönemde insanların yerleşik yaşama geçiş sürecine ışık tutuyor. Mendik Tepe’de ‘T’ biçimli anıtsal taşlar yerine farklı biçimlerde dikili taşlara rastlanması, buranın kendine özgü bir yerleşim olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Çakmak Tepe’de yürütülen kazılarla birlikte Mendik Tepe’nin, Neolitik dönemin başlangıcını anlamada kritik bir rol oynayacağı belirtiliyor.