Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) ara buluculuğuyla Ukrayna ile esir değişimi yapıldığı kaydedildi. Açıklamada, “Müzakere süreci sonucunda Kiev yönetiminin kontrolündeki topraklardan 246 Rus askeri alındı. Bunun karşılığında 246 Ukraynalı asker verildi. Ayrıca, jest olarak 15 yaralı Rus askeri karşılığında Ukrayna'ya 31 asker teslim edildi” denildi.
ESİR TAKASI NEDİR?
Esir takası, bir çatışma veya anlaşmazlık durumunda, karşıt tarafların ellerinde tuttukları esirleri (savaş esirleri, rehineler, casuslar vb.) karşılıklı olarak serbest bırakmak için yaptıkları bir anlaşmadır. Bu değişim, genellikle insani gerekçelerle veya diplomatik çözüm çabalarının bir parçası olarak gerçekleştirilir. Bazen, ölen kişilerin naaşları da bu takaslara dahil edilebilir.
Esir takasları, uluslararası hukukta da yer bulan bir uygulamadır. Özellikle Cenevre Sözleşmeleri, savaş esirlerinin değişimi ve onlara insancıl muamele edilmesi konularında önemli hükümler içermektedir. Bu sözleşmeler, esirlerin sayısından bağımsız olarak, alıkoyan gücün makul bir takas talebini reddedemeyeceğini belirtir.
Esir takasları, çatışmaların en yoğun yaşandığı anlarda bile yapılabilecek bir insani adım olarak görülür. Genellikle tarafsız bir ülkenin arabuluculuğu veya uluslararası kuruluşların (örneğin Uluslararası Kızılhaç) kolaylaştırıcılığıyla gerçekleşir. Bu tür takaslar, gerginliği azaltmaya ve gelecekteki olası diyaloglar için bir zemin oluşturmaya da yardımcı olabilir.
Tarihte pek çok esir takası örneği bulunmaktadır. Kore Savaşı sırasında ABD'nin Kuzey Koreli savaş esirlerini iade etmesi, İkinci Dünya Savaşı sırasında Uluslararası Kızılhaç'ın yürüttüğü büyük değişim programları, Rusya ve Ukrayna arasındaki son esir takasları ve İsrail ile Filistin arasındaki çeşitli takas anlaşmaları bu duruma örnek teşkil eder. Türkiye'nin de son dönemde bazı esir takaslarında arabulucu rolü üstlendiği görülmektedir.
