Osmanlı İmparatorluğu'nun 28. padişahı olan III. Selim, 24 Aralık 1761'de İstanbul'da doğdu. Babası III. Mustafa, annesi ise Mihrişah Sultan'dır. Şehzadelik döneminde iyi bir eğitim alan Selim, özellikle Batı kültürüne ve teknolojisine meraklıydı. Fransızca öğrenen ve Avrupa'daki gelişmeleri yakından takip eden Selim, tahta çıkmadan önce bile Osmanlı Devleti'nde köklü reformların yapılması gerektiğine inanıyordu.
TAHTA ÇIKIŞI
I. Abdülhamid'in 1789'da vefatı üzerine 28 yaşında tahta çıkan III. Selim, devletin zorlu bir döneminde başa geçti. Rusya ve Avusturya ile savaşlar devam ediyor, iç sorunlar da hızla artıyordu. Padişah, öncelikle 1792'de Rusya ile Yaş Antlaşması'nı imzalayarak barışı sağladı ve ardından iç reformlara yöneldi.
NİZAM-I CEDİD
III. Selim'in en önemli icraatı, Osmanlı ordusunu Batı standartlarına göre modernize etmeyi amaçlayan Nizam-ı Cedid (Yeni Düzen) reformlarıdır. Bu reformlar kapsamında yeni bir ordu kuruldu, askeri okullarda Fransızca eğitim başlatıldı ve Avrupa'dan askeri uzmanlar getirildi. Nizam-ı Cedid ordusunun masraflarını karşılamak için İrad-ı Cedid adıyla yeni bir hazine oluşturuldu.
Askeri alandaki reformların yanı sıra, III. Selim döneminde eğitim, diplomasi ve ekonomi alanlarında da önemli adımlar atıldı. Avrupa'nın önemli başkentlerinde daimi elçilikler bulundurdu, ilk devlet matbaası olan Matbaa-ı Amire açıldı ve yerli malı kullanımı teşvik edildi.
SANAT VE KÜLTÜR HAYATI
III. Selim sadece bir reformcu değil, aynı zamanda sanata ve kültüre de büyük önem veren bir padişahtı. Müzikle yakından ilgilenen Selim, "İlhami" mahlasıyla şiirler yazdı ve birçok beste yaptı. Suzi Dilara makamını icat eden III. Selim, Türk müziğinin önemli isimlerinden biri olarak kabul görür. Mevleviliğe de ilgi duyan padişah, Mevlevi müziğine ve tarikatına çeşitli hizmetler sundu.
GERİCİLER VE TAHTTAN İNDİRİLME SÜRECİ
III. Selim'in reform çabaları, özellikle Yeniçeri Ocağı ve bazı gerici çevrelerin tepkisiyle karşılaştı. Geleneksel yapıyı korumak isteyenler, Nizam-ı Cedid reformlarına şiddetle karşı çıktılar. 1807'de Kabakçı Mustafa İsyanı olarak bilinen bir ayaklanma sonucu III. Selim tahttan indirildi ve yerine IV. Mustafa geçti.
TRAİİK ÖLÜMÜ VE MİRASI
Tahttan indirildikten sonra Topkapı Sarayı'nda hapis tutulan III. Selim, 28 Temmuz 1808'de çıkan bir isyan sırasında tekrar başa geçmemesi için öldürüldü. Reformcu padişahın trajik ölümü, Osmanlı İmparatorluğu için bir dönüm noktası oldu.
III. Selim'in saltanatı kısa sürmesine rağmen, başlattığı reformlar sonraki dönemlerde Osmanlı Devleti'nin modernleşme sürecinde önemli bir temel oluşturdu. Özellikle askeri ve eğitim alanındaki yenilikler, Tanzimat dönemindeki daha kapsamlı reformların öncüsü oldu. Sanata ve kültüre olan katkıları ise günümüzde hala hatırlanmaktadır. III. Selim, reformcu kimliği ve trajik ölümüyle Osmanlı tarihinin önemli figürlerinden biri olarak anılmaya devam ediyor.
