Boyumuza , yaşımıza ve cinsiyetimize göre ideal kiloda olmak hem sağlıklı olmak için hem de sağlığımızı korumak için oldukça önemlidir. Peki ideal kilomu nasıl hesaplayabilirim? Biz diyetisyenler Beden Kitle İndeksi dediğimiz bir parametre ile bunu değerlendiriyoruz. Detaylı ölçüm yapan cihazlarımız bunu ölçerken ,sizlerde formül üzerinden kendi BKİ nizi hesaplayabilirsiniz. Ağırlığınızı kg olarak ,boyunuzun karesine böldüğünüz zaman sonuca ulaşabilirsiniz .Sonucu değerlendirecek olursak ;18,5 kg/m2 nin altı zayıf, 18,5-24,9 kg /m2 sağlıklı ,25-29,9 kg/m2 kilolu ,30 kg/m2 nin üstü obez ve 40 kg/m2 nin üstü morbit obez diyebiliriz. Obezite bir halk sağlığı sorunudur ancak ideal kilonun altında olmakta hastalıklara davetiye çıkarır. Önce kişi neden ideal kilosunu yakalayamıyor, bu sorgulanmalıdır. Kişinin troid hormonları hızlı çalışıyor olabilir, ağar işte çalışıp yeterince beslenmiyor olabilir, stresi yönetemediği için yemiyor veya iştahsız olabilir ,parazit olabilir. Görüldüğü gibi bir çok neden olabilir. Peki sakıncası nedir? İdeal kilonuzun altında iseniz organlarınızın çalışması ,onarılması, büyüme ve gelişme için gereken enerjiyi alamıyorsunuz demektir. Yaşamak için ihtiyacımız olan enerji önce diyetle alınan karbonhidratlardan, o yeterli değil ise depo halindeki yağlardan o da yeterli değilse kaslardan elde edilir. Bizim en son isteyeceğimiz şey kas kaybıdır. İskelet ve kas sistemindeki kayıplar halsizlik ,yorgunluk , vücut ağrısı ,osteoporoz dediğimiz kemik erimesi ,sık hastalanma, dikkat dağınıklığı, performans düşüklüğü, adet düzensizliği ve doğurganlıkta azalma ,saç ,tırnak ,cilt ve dişlerde sorun, depresyon,büyüme ve gelişme geriliği gibi fizyolojik ve psikolojik bir çok soruna sebep olur.
Beslenme önerilerimize gelince kilo almak, kilo vermekten daha zordur diyebilirim. Haftalık 250-500 g arası artışı yakalamak başarılı sayılır. Öncelikle kişinin iştah sorunu olabilir, bu sebeple ana öğün ve ara öğünler yapmakta fayda vardır. Amacımız besin değeri yüksek ,sağlıklı seçenekler ile kas kitlesini artırmak ,vücudu istenen ideal ağırlığa getirmek olmalıdır. Ana öğünlerde mutlaka et ,tavuk, balık, yumurta ,yoğurt ,süt, peynir, kurubaklagil gibi kas kitlesini destekleyen ve koruyan protein içeriği yüksek besinler tüketilmelidir. Ara öğünler, ana öğünden 2,5-3 saat sonra olabilir. Burada seçenek olarak meyve yanına süt, yoğurt ,badem ,ceviz, fındık eklenerek tüketilebilir. Dilerseniz meyveli ,sütlü ,fıstık ezmeli ,Hindistan cevizi yağlı ,chia tohumu veya bal ekleyerek enerji içeriği ve besin değeri yüksek ,sağlıklı karışımları blederize ederek tüketebilirsiniz. Haftada 2-3 gün ara öğün olarak şerbetli tatlılar yerine sütlü tatlı tüketebilirsiniz. Sebzeler içerdikleri antioksidan, vitamin, mineral ve lif sayesinde bağışıklık sisteminizi desteklerler ,bağırsaklarınızdaki faydalı bakterilerin sayıca çoğalmasını sağlar böylece duygusal durumunuzu ,modunuzu yükseltir. Mutluluk hormonu seratoninin %95 i bağırsaklarımızda bu faydalı bakteriler tarafından salgılanır bu yüzden onları da iyi beslemek gerekir. Yemek sırasında ve öncesinde su tüketmemeye özen gösterin besin alımınızın azalmasına sebep olarak reflüye sebep olabilir. Ayrıca çorba gibi yüksek hacme sahip yiyeceklerde ana yemekten sonra tüketilmelidir.
Duygusal sorunlar nedeni ile yemek yemeyi reddediyorsanız bu sorunu çözmeniz gerekmektedir. Bir uzmandan destek alarak ,stresi yönetmeyi deneyin yada meditasyon, nefes egzersizi veya sabah erken saatlerde yapılan yürüyüşler ile stres hormonu düzeyinizi düşürmeyi deneyebilirsiniz .Sağlıkla kalın.