Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) için yapılan oylama bitti.
Yapılan oylama sonucu 5 üye ise şöyle;
Hakan Yüksel
Seyfi Han
Fuzuli Aydoğdu
Cengiz Aydemir
Alişan Tiryaki
HSK NEDİR?
Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK), Türk yargı sisteminin temel taşlarından biridir. Anayasa'nın 159. maddesinde düzenlenen HSK, Türkiye'de hakim ve savcıların özlük işleri (atamaları, terfileri, nakilleri, disiplin soruşturmaları ve görevden uzaklaştırmaları) ile ilgili kararları alan bağımsız bir organdır. Kurulun temel amacı, yargı bağımsızlığını ve hakim teminatını güvence altına alarak adaletin tarafsız ve etkin bir şekilde tecelli etmesini sağlamaktır.
Yapısı
HSK, 13 üyeden oluşur ve bu üyelerin seçilme yöntemleri yargı bağımsızlığı açısından büyük önem taşır. Kurulun başkanı Adalet Bakanı'dır ve Adalet Bakanlığı Müsteşarı da Kurulun tabii üyesidir. Geri kalan 11 üyenin seçimi ise şu şekildedir:
- Dört üye, Cumhurbaşkanı tarafından nitelikleri kanunda belirtilen yüksek yargı mensupları ve akademisyenler arasından seçilir.
- Üç üye, Yargıtay üyeleri tarafından kendi aralarından seçilir.
- Bir üye, Danıştay üyeleri tarafından kendi aralarından seçilir.
- Üç üye, Türkiye Barolar Birliği tarafından serbest avukatlar ve hukuk fakültesi öğretim üyeleri arasından seçilir.
Üyelerin görev süresi dört yıldır ve bir kimse iki defa HSK üyeliğine seçilemez. Bu karmaşık yapı, farklı yargısal ve hukuksal kesimlerin Kurulda temsilini sağlayarak kararların daha geniş bir konsensüsle alınmasına olanak tanımayı hedefler.
Görevleri
HSK'nın görevleri, yargı bağımsızlığının sağlanması ve hakim ile savcıların mesleki güvencelerinin korunması ekseninde yoğunlaşır. Başlıca görevleri şunlardır:
- Hakim ve Savcıların Atanması: Adalet Bakanlığı tarafından yapılan adaylık eğitimlerini başarıyla tamamlayan hakim ve savcı adaylarının mesleğe kabullerini ve ilk atamalarını yapar.
- Terfi ve Nakil İşlemleri: Hakim ve savcıların liyakat ve kıdem esasına göre terfilerini, görev yerlerinin değiştirilmesini (nakillerini) karara bağlar.
- Disiplin Soruşturmaları ve Cezaları: Hakim ve savcılar hakkında mesleki etik ihlalleri, görev kusurları veya suç iddiaları üzerine disiplin soruşturmaları yürütür, gerekli durumlarda disiplin cezaları verir.
- Görevden Uzaklaştırma: Haklarında ciddi suç şüphesi bulunan veya görevlerini yapmaları sakıncalı görülen hakim ve savcıları geçici olarak görevden uzaklaştırabilir.
- Yargı Bağımsızlığının Korunması: Hakim ve savcıların yargısal faaliyetlerinde dışarıdan gelecek etkilere karşı korunmasını sağlar ve bağımsız karar vermelerini teşvik eder.
- Mesleki Gelişim: Hakim ve savcıların mesleki gelişimlerine yönelik eğitim faaliyetlerine katkıda bulunur.
Türk Yargısındaki Yeri ve Önemi
HSK'nın Türk yargı sistemindeki yeri ve önemi oldukça büyüktür. Kurul, bir yandan yargı bağımsızlığının güvencesi olarak konumlanırken, diğer yandan hakim ve savcıların mesleki standartlarını belirleyen ve uygulayan temel otorite olma özelliğini taşır. HSK'nın aldığı kararlar, Türk yargısının işleyişini, yargı mensuplarının motivasyonunu ve genel olarak adalete olan güveni doğrudan etkiler.
HSK'nın yapısı ve görevleri zaman zaman eleştirilere konu olabilmektedir. Özellikle üyelerinin seçilme yöntemleri ve Adalet Bakanı'nın Kurul başkanı olması, yargı bağımsızlığı ilkesiyle çeliştiği yönünde tartışmalara yol açabilmektedir. Ancak HSK'nın etkin ve tarafsız bir şekilde çalışması, hukukun üstünlüğünün ve adil yargılanma hakkının temel güvencesi niteliğindedir. Bu nedenle, Kurulun işleyişinin ve kararlarının şeffaflığı, hesap verebilirliği ve bağımsızlığı, çağdaş bir hukuk devletinde vazgeçilmez unsurlardır.
HSK'nın adil ve tarafsız kararlar alması, toplumun yargıya olan güvenini artıracak ve hukukun üstünlüğünün tam anlamıyla tesis edilmesine katkı sağlayacaktır.