Don olayı daha çok meyve ağaçlarını vurdu. Don felaketi nedeniyle Niğde’de 500 bin elma ağacının, Kayseri’nin Yeşilhisar, Yahyalı ve Develi ilçelerinde bu yıl 250 bin tona yakın elma rekoltesinin bir gecede hepsi yok oldu.
Türkiye’de tarım sektörü, iklimsel değişimlerin en ağır sonuçlarını her geçen yıl daha derin bir şekilde hissetmeye devam ediyor. Bu yıl mart ve nisan aylarında yaşanan ani don olayları, başta elma ve armut olmak üzere birçok meyve çeşidinde ciddi rekolte kayıplarına yol açtı. Uzmanlar ve üreticiler, önümüzdeki aylarda meyve fiyatlarının ciddi oranda artacağı konusunda uyarıyor.
DON FELAKETİ ÜRETİMİ YOK ETTİ
Özellikle İç Anadolu Bölgesi'nde etkili olan gece donları, binlerce dönüm meyve bahçesini bir gecede adeta harabeye çevirdi. Niğde’de yaklaşık 500 bin elma ağacı don nedeniyle zarar gördü. Kayseri’nin Yeşilhisar, Yahyalı ve Develi ilçelerinde ise 250 bin tona yakın elma rekoltesi tamamen kaybedildi. Bu dramatik kayıplar, üreticilerin yanı sıra pazardaki fiyatları da doğrudan etkileyecek.
800 dekarlık elma bahçesi bulunan üretici Cemil Acer, yaşanan tabloyu çarpıcı rakamlarla gözler önüne serdi. Geçtiğimiz yıllarda bu araziden yaklaşık 4 bin ton elma elde ettiklerini belirten Acer, bu yıl bu rakamın 100 tonu bile bulamayacağını ifade etti. “21 yıldır böyle bir felaket görmedik. Çiçekler boş. Birkaç güne kadar hepsi dökülür. Bahçeler bomboş kalacak,” sözleriyle durumu özetledi.
Elma üretimi, sadece çiftçilerin gelir kapısı değil, aynı zamanda bölge ekonomisinin de temel dinamiklerinden biri. Acer, yaz aylarında binlerce kişinin bu bahçelerde çalıştığını ancak bu yıl ne hasat ne de depolama yapılabileceğini belirtti. Bu durum, geçici işçilerin yanı sıra lojistik, depolama ve nakliye sektörlerini de olumsuz etkileyecek. “Ekonomi duracak” diyen Acer, bölgesel çapta bir ekonomik krizle karşı karşıya kalındığını söyledi.
SİGORTASIZ ÇİFTÇİ MAĞDUR
Tarım sigortası anlamına gelen TARSİM sistemi de bu süreçte eleştirilerin odağında yer aldı. Birçok çiftçi, sistemin karmaşık ve üretici aleyhine olduğunu savunarak sigorta yaptırmaktan kaçındı. Cemil Acer, “TARSİM sigortasını yaptırmadık çünkü sistem karmaşık. Mecburi kredilerle yapılan sigortalar dışında kimse TARSİM’e güvenmiyor,” diyerek üreticilerin yaşadığı güven sorununa dikkat çekti.
Üretimdeki bu sert düşüşün en bariz etkisi ise pazar ve marketlerde görülecek. Elma ve armut gibi temel meyvelerde arzın düşmesiyle birlikte fiyatların ciddi şekilde artması bekleniyor. Uzmanlar, tüketicilerin bu yıl meyveyi hem daha az bulacağını hem de daha pahalıya alacağını öngörüyor.
Rekoltedeki büyük düşüşün, pazara ve market raflarına doğrudan yansıması bekleniyor. Özellikle elma ve armut fiyatlarında ciddi artışlar kaçınılmaz görünüyor. Uzmanlar, hem tüketici hem de üretici açısından zor bir yaz ve sonbahar dönemi öngörüyor.
İklim değişikliğinin tarımsal üretim üzerindeki etkileri her geçen gün daha belirgin hale geliyor. Don olayları gibi doğal afetler karşısında üreticilerin daha fazla desteklenmesi, sigorta sistemlerinin sadeleştirilmesi ve tarım politikalarının yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor. Aksi halde yalnızca çiftçiler değil, tüm toplum bu tablonun bedelini ödemek zorunda kalacak.