Türkiye’nin doğal güzelliklerinden biri olan ve “Dünyanın Nazar Boncuğu” olarak anılan Meke Gölü, kuruma tehlikesiyle karşı karşıya. Konya’nın Karapınar ilçesinde yer alan göl, milyonlarca yıl önce gerçekleşen volkanik patlamalar sonucu meydana gelen eşsiz yapısıyla biliniyor. Ancak son yıllarda bölgedeki yeraltı sularının bilinçsiz tüketimi, gölün kaderini değiştirdi.
Binlerce yıllık jeolojik dönüşüm
Yaklaşık 4–5 milyon yıl önce, Pleistosen Çağı’nda volkanik bir patlama sonucu oluşan maar, zamanla suyla dolarak göle dönüştü. Ardından, yaklaşık 9 bin yıl önce yaşanan ikinci bir volkanik patlamayla gölün ortasında bir volkan konisi meydana geldi. Bu özel oluşum, Meke Gölü’ne dünyada ender rastlanan bir görünüm kazandırdı.
981 metre rakımda yer alan göl, 800 metre uzunluğa ve 500 metre genişliğe sahip. En derin yeri 12 metre olan gölün ortasındaki volkan konisi ise su seviyesinden 50 metre yüksekte bulunuyor. Koninin içindeki tuzlu gölün derinliği ise 25 metreyi buluyor.
Ramsar Sözleşmesiyle önemli sulak alanlar listesine eklendi
2005 yılında Ramsar Sözleşmesi kapsamına alınarak uluslararası öneme sahip sulak alanlar listesine eklenen Meke Gölü, uzun yıllar boyunca göçmen kuşlar için önemli bir konaklama noktası oldu. Ancak son yıllarda bölgedeki yeraltı su seviyesinin düşmesiyle birlikte göl her yaz aylarında neredeyse tamamen kuruyor.
Uzmanlara göre gölün çevresindeki volkanik kütle, yağışları hızla emme özelliğine sahip. Bu da Meke Gölü’nün binlerce yıldır biçimini korumasını sağladı. Fakat bugün bu doğal denge tamamen bozulmuş durumda.
Sular çekilince eski görünümünü kaybetti
Bir dönem gökyüzünden bakıldığında mavi suların ortasında siyah bir nokta gibi görünen Meke Gölü, bu görüntüsüyle “Dünyanın Nazar Boncuğu” olarak anılıyordu. Ancak günümüzde, Konya Ovası’ndaki yeraltı sularının çekilmesi nedeniyle göl büyük ölçüde kurudu ve eski ihtişamını kaybetti.
Yaz aylarında suların azalmasıyla birlikte göl yüzeyi, mikroorganizmaların etkisiyle kırmızıya dönüyor. Bu manzara görsel açıdan ilgi çekici olsa da Meke Gölü’nün ekosistemi için alarm zillerinin çaldığının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
