Cinsel yolla bulaşan hastalıklar cinsel temas yoluyla kişiden kişiye geçen enfeksiyonlardır. Bu tür hastalıklara, bakteriler, virüsler ve parazitler gibi mikroorganizmalar neden olur. Hem kadınlarda hem erkeklerde görülen ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar dünya genelinde yaygın olarak görülen bir sağlık sorunudur ve bu hastalıkların önlenmesi, tanı ve tedavisi büyük önem taşır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar cinsel temas sırasında semen ve vajinal sıvılar gibi vücut salgıları ile bulaşır. Bazı cinsel hastalıklar sadece cinsel organlarda ve komşu bölgelerde (vajen, penis, üretra-dış idrar yolu ve anüs) görülürken, bazıları tüm vücuda yayılma eğilimi gösterebilir.
Genital Herpes (Herpes Simpleks): Genital herpes, herpes simpleks virüsünün neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu virüs, özellikle genital bölge ve ağız çevresinde uçuklara neden olabilir. Cinsel temas yoluyla bulaşır ve döküntü, ateş ve ağrı gibi semptomlara yol açabilir. Herpes, ömür boyu süren bir enfeksiyon olabilir ve semptomları tedavi edilebilir, ancak virüs tamamen vücuttan atılamaz.
HIV/AIDS: İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü (HIV), bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olan bir virüstür. Cinsel temas yoluyla ve kan yoluyla bulaşabilir. AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezlik Sendromu), HIV enfeksiyonunun son aşamasıdır ve bağışıklık sistemi zayıfladığında farklı enfeksiyonların ve kanserlerin gelişimine yol açabilir.
Sifiliz (Frengi): Sifiliz, Treponema pallidum adlı bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Cinsel temas yoluyla veya doğum sırasında anneden bebeğe geçebilir. Hastalık dört evrede ilerler ve tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Gonore (Belsoğukluğu): Neisseria gonorrhoeae bakterisinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Göz, boğaz, genital bölge ve anüs dahil olmak üzere vücudun farklı bölgelerini etkileyebilir. Gonore, cinsel temas yoluyla bulaşır ve tedavi edilebilir. Ancak antibiyotik direnci nedeniyle tedavi zorlaşabilir.
HPV (İnsan Papilloma Virüsü): HPV, genital siğillerin ve birçok serviks kanseri vakasının temel nedenidir. Cinsel temas yoluyla bulaşan HPV’ye karşı aşı koruma sağlayabilir ve serviks kanserinin önlenmesine yardımcı olabilir.
Chlamydia (Klamidya): Chlamydia trachomatis adlı bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Genellikle semptom göstermez. Bu nedenle çoğu insan enfekte olduklarını fark etmez. Tedavi edilmeyen klamidya, pelvik inflamatuar hastalığa (PIH) yol açabilir ve üreme sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Erkeklerde bu tür hastalıkların belirtileri arasında peniste akıntı, idrar yaparken yanma, ağrı, sık idrara çıkma, genital bölgede siğil, yara, uçuk, kasıklarda şişlik ve beze oluşması sayılabilir. Kadınlarda ise cinsel yolla bulaşan hastalıkların genel belirtileri şöyle sıralanabilir: Vajina ve genital bölgede kaşıntı, koku, renk ve kıvam açısından normal olmayan akıntı, ağrılı cinsel ilişki, genital bölgede döküntü ve lezyonlar, sık idrara çıkma, ağrılı idrar yapma, alt karın bölgesinde ağrı ve adet düzeninin bozulması. Kadınlarda erkeklere oranla daha çok HPV, vajinit, hepatit, siğil, mantar ve trikomanas görülür. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, kısırlık, dış gebelik, gebelik sırasında hastalığın anneden bebeğe geçmesi ve kansere zemin hazırlayabilir. Bu hastalıkların bazıları sadece cinsel organlarda sorun yaratırken, bazıları tüm vücuda yayılma eğilimi göstererek hayatı tehdit edecek durumlara neden olabilir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmanın en etkili yolu, cinsel partnerler arasında korunmalı cinsel ilişki ve düzenli sağlık kontrolüdür. Bu hastalıkların tedavi edilmesi, erken teşhis ve uygun tedavi ile mümkün olur. Cinsel sağlık hizmetlerine erişim ve cinsel eğitim, bu hastalıkların yayılmasını önlemeye yardımcı olacaktır. Unutmayalım ki; cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında bilgi sahibi olmak ve gerekli tedbirleri almak her iki partnerin de sağlığını koruma konusunda önemlidir.
Sağlıklı günler dileğiyle…