BJK İnönü Stadyumu (daha sonraki adlarıyla BJK Plaza İnönü Stadyumu ve yıkım sonrası yerini alan Vodafone Park), İstanbul Boğazı’nın hemen kıyısında, Dolmabahçe Sarayı’nın yanında yer alan ve Türk futbol tarihinin en önemli simgelerinden biri olarak kabul edilen çok amaçlı bir spor kompleksidir.

TRT’den Fenerbahçe Maçı İçin Son Dakika Kanal Değişikliği: Taraftarlar Ayakta
TRT’den Fenerbahçe Maçı İçin Son Dakika Kanal Değişikliği: Taraftarlar Ayakta
İçeriği Görüntüle

1947 yılında hizmete açılan ve 2013 yılına kadar Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün yuvası olan bu stadyum, mimarisi, konumu ve yarattığı eşsiz atmosfer ile sadece bir spor tesisi olmanın ötesinde, "tarihe tanıklık eden bir anıt" niteliği taşımıştır.

YAPILIŞ SÜRECİ

İnönü Stadyumu'nun inşa süreci, Cumhuriyet döneminin spor yatırımları ve modernleşme çabalarının önemli bir parçasıdır.

  • Mimari Planlama: Stadyumun yapımına 1939 yılında başlandı ancak II. Dünya Savaşı nedeniyle inşaat duraksadı. Stadyumun ilk mimari projesi, İtalyan mimar Paolo Vietti-Violi tarafından hazırlandı. Violi, aynı zamanda İstanbul'daki birçok önemli spor yapısının (Şişli Spor Kulübü) tasarımında rol oynamıştır.
  • Açılış (19 Mayıs 1947): Stadyum, Türkiye'nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün de katıldığı büyük bir törenle 19 Mayıs 1947 tarihinde açıldı. Açılış maçı, Beşiktaş ile İsveç'in AIK takımı arasında oynandı.

İnönü Stadyumu 1

  • İsimlendirme: Başlangıçta Dolmabahçe Stadyumu olarak biliniyordu, ancak açılıştan kısa bir süre sonra stadyumun adı, Türkiye'nin ikinci Cumhurbaşkanı anısına İnönü Stadyumu olarak değiştirildi.
  • Kullanım Hakkı: Stadyum, başlangıçta devlete ait olmasına rağmen, 1960’lardan itibaren Beşiktaş Kulübü'ne uzun süreli kiralama hakkıyla verildi ve kulübün tarihî yuvası haline geldi.
  • Yıkım ve Yeniden Doğuş: Stadyum, 2013 yılında modern ihtiyaçları karşılamak amacıyla yıkıldı ve yerine, orijinal mimarisine saygı gösteren ve teknolojik donanımıyla öne çıkan Vodafone Park inşa edildi.

İLKLER VE REKORLAR

İnönü Stadyumu, Türk spor tarihinde birçok ilke ve rekora ev sahipliği yapmıştır.

  • İlk Gece Maçı (1962): Stadyumdaki aydınlatma sisteminin kurulmasının ardından ilk gece maçı 1962 yılında Beşiktaş ve Karagümrük arasında oynanmıştır.
  • Seyirci Rekoru: Stadyumun rekor seyirci sayısı, 1970'li yılların sonunda Beşiktaş'ın bazı kritik maçlarında 42.000 kişiye yaklaşmıştır. Ancak resmî kapasitesi son yıllarda güvenlik nedenleriyle 32.000 civarında tutuluyordu.
  • İlk Konserler: İnönü Stadyumu, sadece spor değil, aynı zamanda büyük kültürel etkinliklere de ev sahipliği yapan ilk stadyumlardan biridir. 1990'lı yıllardan itibaren Michael Jackson, Bon Jovi, Metallica, Guns N' Roses gibi dünyaca ünlü yıldızlar bu stadyumda konserler vermiştir.

UNUTULMAZ 10 MAÇ

İnönü Stadyumu'nun hafızalardan silinmeyen en önemli anları, Beşiktaş'ın Avrupa ve ligdeki destansı mücadeleleridir.

  1. 1966 Türkiye Ligi Şampiyonluğu: Beşiktaş'ın kendi sahasında elde ettiği kritik şampiyonluklardan biri.
  2. 1989 Beşiktaş 10-0 Adana Demirspor: Türk futbol tarihinin en farklı skorlarından biriyle Beşiktaş'ın efsanevi maçıdır.
  3. 1993-1994 Manchester United Maçı (Şampiyonlar Ligi): Beşiktaş'ın Şampiyonlar Ligi’nde evinde oynadığı ilk maçlardan biri olması nedeniyle tarihsel öneme sahiptir.
  4. 2003 Chelsea Maçı (Şampiyonlar Ligi): Beşiktaş'ın, o dönemde güçlü bir kadroya sahip olan Chelsea'yi deplasmanda yendikten sonra bu stadyumda ağırlaması ve taraftarın yarattığı baskı.

İnönü Stadyumu 3

  1. 2004 Liverpool Maçı (Şampiyonlar Ligi): Beşiktaş'ın Avrupa'daki unutulmaz galibiyetlerinden birine ev sahipliği yaptı.
  2. 2009 Fenerbahçe Derbisi (Türkiye Kupası Finali): Beşiktaş'ın Türkiye Kupası'nı kazanarak çifte şampiyonluk yaşadığı zafer maçı.
  3. Son Lig Maçı (2013): Stadyumun yıkımından önceki son resmî lig maçı.
  4. Hagi'nin Kırmızı Kartı (2000'ler): Galatasaray derbilerinde efsanevi oyuncu Hagi'nin İnönü'deki unutulmaz ve tartışmalı kırmızı kart anlarından biri.
  5. Dolmabahçe'de Yaşanan Şampiyonluk Coşkuları: Beşiktaş'ın 1990'lı yıllarda art arda yaşadığı şampiyonlukların ardından taraftarın stadyum ve çevresindeki kutlamaları.
  6. Açılış Maçı (1947): Türk spor tarihinde resmî açılışı yapılan modern stadyumlardan biri olarak önemi büyüktür.

AZ BİLİNEN İLGİNÇ GERÇEKLER

  • Stadyumun Çevresel Konumu: İnönü Stadyumu, denize en yakın stadyumlardan biriydi ve Boğaz'dan geçen gemiler stadyumdaki maçları izleyebiliyordu. Bu eşsiz konumu, stadyuma mistik bir hava katıyordu.

  • Tarihî Sınıflandırma: Stadyumun bir kısmı, tarihi eser olarak koruma altındaydı. Yıkım kararı alındığında bile, Dolmabahçe Sarayı'na bakan ve orijinal cepheyi oluşturan eski açık tribün (güney tribünü) duvarının korunması zorunlu tutulmuştu. Bu, yeni stadyumun (Vodafone Park) tasarımında orijinal dış duvarın bir kısmının korunmasını gerektirmiştir.

İnönü Stadyumu 4

  • Eski Kapasite Yanılgısı: Stadyumun 42.000 kişilik kapasiteye ulaştığı doğru olsa da, resmî kapasitesi son yıllarda sürekli düşürülmüştü. Aslında, seyirci sayısının yasal kapasiteyi çok aştığı günler, stadyumun "Cehennem Kazanı" lakabını kazanmasının en büyük nedeniydi.
  • Konser Sahnesi Tartışması: Stadyum, konserlere ev sahipliği yaparken zeminin korunması ve ses düzeni gibi konularda sık sık tartışmaların odağı olmuştu. Konserlerin, Beşiktaş'ın ligdeki kritik maçlarına yakın tarihlerde yapılması, zemin kalitesini düşürdüğü gerekçesiyle taraftarlar arasında tepkiye neden oluyordu.

İnönü Stadyumu, 66 yıllık hizmet süresi boyunca Türk futbolunun ve Beşiktaş Kulübü'nün kalbi olmuş, Boğaz'ın eşsiz manzarası eşliğinde unutulmaz anlara ev sahipliği yaparak bir spor efsanesi olarak tarihteki yerini almıştır.

Muhabir: Barış Berkant Oğuz