Türkiye’nin yönetim merkezi olan Ankara, tarih boyunca stratejik ve politik yönleriyle öne çıkan bir şehir olmuştur.
Osmanlı Döneminde Ankara’nın Konumu
Osmanlı İmparatorluğu zamanında Ankara, önemli ticaret yolları üzerinde bulunması sayesinde dikkat çekse de devletin resmi başkenti hiçbir zaman olmadı. İmparatorluğun idare merkezi İstanbul’du ve Ankara daha çok bölgesel bir şehir niteliği taşıyordu.
Kurtuluş Mücadelesinde Ankara’nın Üstlendiği Rol
1919–1923 yılları arasında İstanbul’un işgal edilmesi, Milli Mücadele’nin güvenli bir merkezden yönetilmesini zorunlu hale getirdi. Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları, hem güvenlik hem de stratejik konumu nedeniyle Ankara’yı harekatın merkezi haline getirdi.
23 Nisan 1920’de TBMM’nin Ankara’da açılmasıyla birlikte şehir, resmen olmasa da fiilen ülkenin yönetildiği yer konumuna yükseldi.
Ankara’nın Resmi Başkent İlan Edilmesi
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanından kısa süre önce, 13 Ekim 1923’te Ankara’nın başkent olması kararlaştırıldı. Bu tercih yapılırken birkaç temel neden öne çıktı:
- Ülke coğrafyasının merkezinde yer alması
- Savunma açısından daha güvenli bir konum sunması
- Yeni kurulan Cumhuriyet’e modern ve bağımsız bir kimlik kazandırması
Bu kararla birlikte İstanbul’un asırlardır süren başkentlik görevi sona erdi ve Ankara devlet yönetiminin merkezi haline geldi.
Başkentlik Sonrası Ankara’da Yaşanan Dönüşüm
Ankara’nın başkent ilan edilmesinin ardından şehir, hızlı bir gelişim sürecine girdi:
- Devlet kurumları ve yönetim binaları inşa edildi
- Modern şehir planlaması uygulandı
- Altyapı, ulaşım ve kamu hizmetleri geliştirildi
- Yabancı devletler Ankara’da elçilik açarak diplomatik varlık gösterdi
Bugün Ankara, sadece siyasal bir merkez değil; aynı zamanda kültür, eğitim ve diplomasi alanlarında da önemli bir merkezdir.
Ankara Kaç Kere Başkent Oldu? Kısa Özet
- Osmanlı Dönemi: Başkent değildi
- 1920–1923: Fiilen başkentlik görevini üstlendi
- 1923’ten itibaren: Resmî başkent (tek resmî başkentliği budur)
Yani Ankara tarih boyunca bir kez resmen, bir kez de fiilen başkentlik rolü üstlenmiştir.
Ankara’nın Başkent Oluşunun Anlamı
- Milli Mücadele’nin kalbi olması
- Coğrafi ve stratejik açıdan uygun bir konuma sahip bulunması
- Cumhuriyet’in yenilikçi ve bağımsız karakterini yansıtması
Ankara’nın başkent seçilmesi, Türkiye Cumhuriyeti’nin şekillenmesinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir.