AB Copernicus İklim Değişikliği Servisi’nin verilerine göre, Avrupa'da 2024 Haziran ayı sıcaklık ortalaması 18,46 derece ile 1991-2020 ortalamasının 1,1 derece üzerine çıktı. Bu, Avrupa tarihindeki en sıcak 5. Haziran ayı oldu. Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) 2050 yılı için tahmin ettiği sıcaklıklar ise bazı Avrupa kentlerinde 2025’te şimdiden aşıldı. Örneğin İspanya'nın Huelva kentinde 2050 için tahmin edilen 43 derece, 28 Haziran’da 46 derece olarak ölçüldü.
2050’de Beklenen Hava Koşulları Bugün Yaşanıyor
Prof. Dr. Murat Türkeş, küresel ısınmanın hızla arttığını ve 2050’ye dair sıcaklık öngörülerinin 2020’li yıllarda hissedilmeye başlandığını belirtti. “1991-2020 ve sanayi öncesi dönem ortalamalarına göre sıcaklıklar net biçimde artıyor. 1,5 derece artık sihirli bir eşik değil; bu sınır, aylık ve yıllık ölçekte aşılıyor" dedi. Türkeş, kara ve deniz yüzeyindeki ısınmanın sıcak hava dalgalarının sıklığı, süresi ve şiddetini artırdığını ifade etti.
Küresel Isınma Sağlık ve Yangın Riski Oluşturuyor
Artan sıcaklıkların orman yangınlarını ve sağlık risklerini beraberinde getirdiğini belirten Türkeş, sıcak hava dalgaları ve rüzgarla birleşen kuraklıkların yangın riskini artırdığını vurguladı. “Türkiye, Avrupa ve ABD’de yangın tehdidi büyüyor. Denizel alanlarda ise yüksek nemle birleşen sıcaklık, özellikle kalp hastaları, solunum problemi olanlar, yaşlılar ve çocuklar için ciddi sağlık riski taşıyor" sözlerini kullandı.
Kentsel Isı Adası Etkisi Sıcaklığı Katlıyor
Kentsel ısı adası etkisinin, şehir merkezlerinde sıcaklığı artıran temel faktörlerden biri olduğunu aktaran Türkeş, bu etkinin 2050 iklim projeksiyonlarını günümüze çektiğini söyledi. “Özellikle yaz mevsiminde yağış getiren sistemlerin kuzeye çekilmesi, bulutların azalması gibi faktörlerle birleşince, aşırı sıcaklıklar ilkbahar sonu ve yaz başında daha şiddetli hissediliyor" sözlerine yer verdi.
Vatandaşlara Hayati Uyarılar: Dikkatli Olun
Prof. Dr. Türkeş, sıcak hava dalgalarında korunma yollarına da değindi. Türkeş, “Kalp, şeker, astım gibi kronik hastalığı olanlar, yaşlılar, çocuklar ve hamileler 11.00-17.00 saatleri arasında dışarı çıkmamalı. Gölgelik alanlarda kalmalı, açık renkli ve hava geçiren giysiler tercih edilmeli. Su kaybı yaşamamak için bol sıvı tüketilmeli; özellikle su, ılık çay, ayran ve doğal içecekler tercih edilmeli" dedi.